Avebury

Stonehenge, Avebury and Associated Sites*
UNESCO World Heritage Site
State Party	United Kingdom of Great Britain and Northern Ireland
Type	Cultural
Criteria	i, ii, iii
Reference	373
Region**	Europe and North America
Inscription history
Inscription	1986 (10th Session)
* Name as inscribed on World Heritage List. ** Regio zoals geclassificeerd door UNESCO.

Avebury is de site van een grote henge en verschillende steencirkels in het Engelse graafschap Wiltshire rondom het dorp Avebury. Het is een van de mooiste en grootste neolithische monumenten in Europa en dateert van ongeveer vijfduizend jaar geleden. Het is ouder dan de megalithische fasen van Stonehenge, dat ongeveer 32 km zuidelijker ligt, hoewel de twee monumenten in grote lijnen uit dezelfde tijd stammen.

De theorieën over het doel van deze monumenten worden nog steeds ontwikkeld en bediscussieerd. Toen het christendom de overheersende godsdienst werd, werden veel van de stenen vernietigd uit angst voor de heidense rituelen die er werden uitgevoerd. Vandaag echter zijn de heidense feesten teruggekeerd, gevierd door velen die het als een centrum van spiritualiteit beschouwen. Terwijl velen zich gewoon als toerist aangetrokken voelen en zich vergapen aan de immense stenen, vinden anderen in deze oude omgeving een verbinding met de spirituele wereld.

Avebury is een eigendom van de National Trust. Samen met Stonehenge werd Avebury in 1986 aangewezen als Werelderfgoed.

Het monument

Avebury is de plaats van een grote henge en verschillende steencirkels, daterend van ongeveer 5000 jaar geleden. Een enorme greppel en een buitenste oever omsluiten een gebied van 421 meter in diameter en 1,35 kilometer in omtrek met een oppervlakte van 115.000 vierkante meter. Het grootste deel van de overgebleven structuur bestaat uit aarden wallen, bekend als de dijken. De enige bekende vergelijkbare sites van vergelijkbare datum (Stonehenge en Flagstones in Dorset) zijn slechts een kwart van de grootte van Avebury. Onderzoek heeft uitgewezen dat de megalithische stenen van dezelfde plaats afkomstig zijn, de nabijgelegen Marlborough Downs.

De greppel alleen al was 21 meter breed en 11 meter diep, met de primaire vulling koolstof gedateerd tussen 3400 en 2625 v. Chr.E. Opgravingen van de oever hebben aangetoond dat mensen hem op een bepaald moment in zijn bestaan hebben vergroot, vermoedelijk met gebruikmaking van materiaal dat uit de greppel was opgegraven. De vulling op de bodem van de laatste greppel zou daarom na dateren van een eerdere, ondiepere greppel die niet meer bestaat.

In de henge bevindt zich een grote buitencirkel die met een diameter van 335 meter (1100 voet) de grootste steencirkel uit de prehistorie vormt. Het was gelijktijdig met of gebouwd ongeveer vier of vijf eeuwen na de aardwerken. Er waren oorspronkelijk 98 staande stenen van sarsen, waarvan sommige meer dan 40 ton wogen. Ze varieerden in hoogte van 3,6 tot 4,2 meter, zoals te zien is bij de noordelijke en zuidelijke ingang. Carbon dates from the fills of the stoneholes date between 2800 and 2400 B.C.E.

Nearer the middle of the monument are two other, separate stone circles. The Northern inner ring measures 98 meters in diameter, although only two of its standing stones remain with two further, fallen ones. A cove of three stones stood in the middle, its entrance pointing northeast.

The Southern inner ring was 108 meters in diameter before its destruction. The remaining sections of its arc now lie beneath the village buildings. Een enkele grote monoliet, 5,5 meter hoog, stond in het centrum samen met een rij kleinere stenen, tot hun vernietiging in de achttiende eeuw.

Er is een laan van gepaarde stenen, de West Kennet Avenue, die vanaf de zuidoostelijke ingang van de henge leidt, en sporen van een tweede, de Beckhampton Avenue, leiden uit de westelijke.

Aubrey Burl vermoedde een volgorde van de bouw, beginnend met de Noordelijke en Zuidelijke Cirkels die rond 2800 v. Chr. werden opgericht, gevolgd door de buitenste cirkel en de henge zo’n tweehonderd jaar later en de twee toegevoegde lanen rond 2400 v. Chr.

Een houten cirkel van twee concentrische ringen, geïdentificeerd door middel van archeologische geofysica, stond mogelijk in de noordoostelijke sector van de buitenste cirkel, hoewel dit nog moet worden getest door middel van opgravingen. Een geploegde grafheuvel is ook zichtbaar vanuit de lucht in het noordwestelijke kwadrant.

De henge had vier ingangen, twee tegenover elkaar op een noord-noordwestelijke en zuid-zuidoostelijke lijn, en twee op een oost-noordoostelijke en west-zuidwestelijke lijn.

Ondanks dat het een door de mens gemaakt bouwwerk is, werd het in 2005 in het televisieprogramma Seven Natural Wonders genoemd als een van de wonderen van het West Country omdat het uit natuurlijke componenten bestaat.

De driehoek van Avebury

Een groot deel van het kleine dorp Avebury, compleet met café, en een kleine bibliotheek en museum met artefacten gevonden op de Avebury site, het Alexander Keiller Museum, liggen ingesloten in het monument. Twee lokale wegen kruisen binnen het monument en bezoekers kunnen over de aardwerken lopen.

De twee stenen lanen (Kennet Avenue en Beckhampton Avenue) die bij Avebury samenkomen, definiëren twee zijden van de driehoek die als Werelderfgoed is aangewezen en waartoe ook The Sanctuary, Windmill Hill, Silbury Hill, en de West Kennet Long Barrow behoren.

Vernietiging van de stenen

Veel van de oorspronkelijke stenen werden vanaf het begin van de veertiende eeuw vernietigd om plaatselijk bouwmateriaal te leveren en plaats te maken voor landbouw. De stenen werden ook vernietigd uit angst voor de heidense rituelen die met de plek in verband werden gebracht.

Zowel John Aubrey als, later, William Stukeley bezochten de plek en beschreven de vernietiging. Stukeley besteedde een groot deel van de jaren 1720 aan het vastleggen van wat er overbleef van Avebury en de omringende monumenten. Zonder zijn werk zouden we een veel slechter idee hebben van hoe de site er uitzag en vooral weinig informatie over de binnenste ringen.

In het begin van de Victoriaanse periode was het merendeel van de neolithische staande stenen in Avebury verdwenen. Intussen nam de bevolking van Avebury snel toe, waardoor er meer huizen binnen de henge werden gebouwd. In een poging om verdere bebouwing te voorkomen, kocht de rijke politicus en archeoloog Sir John Lubbock, die later bekend werd als Lord Avebury, veel van de beschikbare grond in het monument en moedigde andere kopers aan om hun huizen buiten in plaats van binnen de henge te bouwen, in een poging het te behouden.

In de jaren 1930 voerde Alexander Keiller opgravingen uit in Avebury. Hij besloot dat de beste manier om het monument te behouden was het in zijn geheel te kopen, en hij verkreeg ook een zo groot mogelijk deel van de Kennet Avenue. Slechts 27 stenen van de buitenste cirkel zijn bewaard gebleven en veel daarvan zijn voorbeelden die door Keiller opnieuw zijn geplaatst. Concrete markers were placed in the former locations of the missing stones, and it is likely that more stones are buried on the site. The possibility of digging up and re-erecting these stones has been under consideration.

Excavations

Excavation at Avebury itself has been limited. Sir Henry Meux put a trench through the bank in 1894, which gave the first indication that the earthwork was built in two phases.

The site was surveyed and excavated intermittently between 1908 and 1922 by a team of workmen under Harold St George Gray. George Gray. Hij kon aantonen dat de bouwers van Avebury bij het uitgraven van de greppel 11 meter diep in het natuurlijke krijt hadden gegraven, waarbij ze een negen meter hoge buitenste wal rond de hele omtrek van de henge hadden gemaakt en het gewei van een edelhert als hun voornaamste graafwerktuig hadden gebruikt. Gray stelde vast dat de basis van de greppel vlak en vier meter breed was, hoewel sommige latere archeologen vraagtekens hebben gezet bij het gebruik van ongetrainde arbeiders om de greppel uit te graven en hebben gesuggereerd dat de greppel een andere vorm kan hebben gehad. Gray vond weinig artefacten in de greppelvulling maar vond wel verspreide menselijke beenderen, waarbij vooral de kaakbeenderen goed vertegenwoordigd waren. Op een diepte van ongeveer 2 meter vond Gray een compleet skelet van een vrouw van slechts 1,5 meter die daar begraven was.

Alexander Keiller begon met opgravingen bij Windmill Hill, zijn werk bewees dat de site een omheining was met een doorgang, en het werd de monumentensite voor de daaropvolgende decennia. In 1934 begon hij met een twee jaar durende opgraving van de West Kennet Avenue, die vanaf de steencirkel van Avebury naar het zuidoosten liep. Toen hij begraven stenen ontdekte, liet hij ze weer opstellen en markeerde de steengaten met pilaren. Keiller begon in 1937 met een grote opgraving in Avebury, de eerste van drie seizoenen in de daaropvolgende jaren. Elk concentreerde zich op een kwadrant van de cirkel, waarbij ondergroei werd verwijderd en de site werd gerestaureerd en geconserveerd. Begraven stenen, sommige tot een meter onder de grond, werden blootgelegd en teruggeplaatst in hun oorspronkelijke steengaten. Net als bij de laan plaatste hij betonnen pylonen om ontbrekende stenen aan te geven. In 1938 ontdekte hij in het zuidwestelijke kwadrant het skelet van de beroemde chirurgijn van Avebury. Keiller opende dat jaar een museum om vondsten van de opgravingen Windmill Hill, West Kennet en Avebury tentoon te stellen. De Tweede Wereldoorlog maakte een einde aan de opgravingen en in 1943 verkocht Keiller zijn bezittingen in Avebury aan de National Trust.

Toen in 1969 een nieuwe dorpsschool werd gebouwd, was er weinig gelegenheid meer om de site te onderzoeken. In 1982 werd een opgraving ondernomen om koolstofdateringsmateriaal en milieugegevens te verzamelen.

Theorieën over Avebury

Er is veel belangstelling voor de stenen bij het monument, die vaak worden beschreven als zijnde verdeeld in twee categorieën; lang en slank, of kort en gedrongen. Dit heeft geleid tot talrijke theorieën over het belang van het geslacht in het neolithische Engeland, waarbij de grotere stenen als ‘mannelijk’ worden beschouwd en de kortere als ‘vrouwelijk’. De stenen waren op geen enkele manier gekleed en zijn wellicht gekozen vanwege hun aangename natuurlijke vormen. Talloze mensen hebben op het oppervlak van de stenen gravures gevonden, waarvan sommige overtuigender zijn dan andere.

De menselijke beenderen die door Gray zijn gevonden wijzen op een of andere vorm van funerair gebruik en vertonen parallellen met de uit elkaar gehaalde menselijke beenderen die vaak op vroegere omheiningsplaatsen zijn gevonden. Voorouderverering zou een van de doelen van het monument kunnen zijn geweest, en zou een mannelijke/vrouwelijke rituele rol niet wederzijds hebben uitgesloten.

De henge, hoewel duidelijk een imposante begrenzing van de cirkel vormend, had geen defensief doel aangezien de greppel aan de binnenkant ligt. Omdat het om een henge en steencirkel gaat, is astronomische uitlijning een gebruikelijke theorie om de plaatsing van de stenen in Avebury te verklaren. Er wordt wel gesuggereerd dat de oever van de henge een uniforme horizon biedt, waarlangs men het opkomen en ondergaan van verschillende hemellichamen kan waarnemen. Daarnaast zijn er minder goed bewezen theorieën geopperd die verband houden met buitenaardse wezens, leylijnen, graancirkels en de verloren wijsheid van de Ouden.

Zoals bij Stonehenge maakt het gebrek aan moderne opgravingen en betrouwbare wetenschappelijke datering het bestuderen en verklaren van het monument moeilijk.

Silbury Hill

Aan Silbury Hill, een onderdeel van het Avebury-complex, de hoogste prehistorische door mensenhanden gemaakte heuvel in Europa, zijn verschillende legenden verbonden. Volgens de folklore zou het de begraafplaats zijn van een vergeten koning Sil (of Zel), van een ridder in een gouden harnas, en zelfs van een massief gouden paard met ruiter. Ook wordt verteld dat de duivel een enorme zak aarde over de stad Marlborough zou hebben leeggegoten, maar door de magie van de priesters uit het nabijgelegen Avebury gedwongen werd hem hier te laten vallen.

Volgens William Stukeley werd de top van de heuvel in 1723 uitgegraven en werden er enkele beenderen ontdekt, samen met een oud hoofdstel. De heuvel werd in 1776 en in 1849 opnieuw uitgegraven. In 1967 werden opgravingen verricht door Richard Atkinson, maar er werden geen begravingen of aanwijzingen voor de betekenis van de heuvel ontdekt. Atkinson ontdekte echter door middel van radiokoolstofanalyse dat de heuvel dateert van ongeveer 2660 v. Chr. Verder bewijsmateriaal uit de resten van planten en insecten wees erop dat het bouwwerk was begonnen in de eerste week van augustus, waarschijnlijk ten tijde van het Keltische festival Lughnasadh (of Lammas) aan het begin van het oogstseizoen.

Silbury komt ook prominent voor op Stukeley’s tekening van de grote stenen slang van het Avebury complex. De top van de heuvel kan ook worden waargenomen vanuit het dorp Avebury in wat is beschreven als een nauwkeurige geomantische relatie met de zogenaamde ‘Obelisk’ in het Avebury complex. Hij is echter pas te zien nadat de gewassen in het tussenliggende veld aan de horizon zijn geoogst; het staande graan is voldoende om het zicht te belemmeren. Voor sommigen is dit een extra bewijs om de heuvel te interpreteren in verband met oogstfeesten.

Michael Dames heeft gesuggereerd dat de heuvel een symbolische beeltenis is van de oude Moedergodin en in verband moet worden gebracht met vruchtbaarheidsrituelen die de loop van het jaar markeerden. Het festival van “Lugnasadh” (of Lammas) in augustus, wanneer vermoedelijk Silbury werd gesticht, viert de eerste vruchten van de oogst. Er is op gewezen dat de bron die vijfhonderd meter ten zuiden van de heuvel ontspringt en de bron is van de rivier de Kennet, vroeger de Cunnit werd genoemd, een naam die in verband kan worden gebracht met de Moedergodin en vruchtbaarheid.

Een andere verklaring stelt dat Silbury Hill als nauwkeurig zonne-observatorium gebruikt zou kunnen zijn door middel van de schaduwen die de heuvel zelf werpt op de zorgvuldig geëgaliseerde vlakte naar het noorden, in de richting van Avebury. De meridiaanlijn van Silbury loopt door de kerk van Avebury, die op een leylijn ligt tussen Stonehenge en de steencirkel bij Winterbourne Abbas. Dezelfde leylijn loopt ook door twee kerken en de oostelijke helling van Silbury. Silbury is in feite een centrum van rechte prehistorische sporen, die door de Romeinen van een nieuw wegdek werden voorzien, en van staande stenen. De Romeinse weg tussen Marlborough en Bath loopt rechtstreeks in de richting van Silbury Hill alvorens uit te wijken om deze te vermijden. Dit wijst erop dat de Romeinse weg een reeds bestaand spoor of leylijn volgde.

Alternatief Avebury

Avebury wordt gezien als een spiritueel centrum door velen die geloven in Paganisme, Wicca, Druïdisme en Heidendom, en voor sommigen staat het zelfs hoger aangeschreven dan Stonehenge. De heidense festivals trekken allemaal bezoekers, en vooral de zomerzonnewende trekt steeds grotere menigten, van religieuzen tot nieuwsgierigen.

Zoals bij Stonehenge is de toegang echter omstreden. Terwijl de henge en de cirkels van Avebury ‘open’ zijn voor iedereen, is de toegang gecontroleerd door de parkeerplaats af te sluiten. De druk van het aantal bezoekers op deze cirkel is een kwestie die om een oplossing vraagt, en er zijn verschillende pogingen tot onderhandeling ondernomen. Avebury wordt steeds belangrijker voor het toerisme, en hoe bezoekers zich tot Avebury verhouden maakt deel uit van het onderzoek van het project Sacred Sites, Contested Rites/Rights.

De National Trust, die de site beheert en beschermt (eigendom van English Heritage), is ook actief in dialoog met de Pagan-gemeenschap, die de site gebruikt als een religieuze tempel of plaats van aanbidding. Deze dialoog vindt plaats via het Avebury Sacred Sites Forum van de National Trust. Het project heeft een handvest en richtlijnen voor bezoekers, wat bijdraagt aan het begrip tussen de heidense gemeenschap en het publiek dat de site bezoekt.

Notes

• Atkinson, R.J.C. “Neolithische wetenschap en technologie.” Philosophical Transactions of the Royal Society of London. Series A, Mathematical and Physical Sciences, 1974.
• Burl, Aubrey. Prehistorisch Avebury. New Haven, CT: Yale University Press, 2002. ISBN 0300090870
• Burl, Aubrey en Neil Mortimer (Eds.). Stukeley’s ‘Stonehenge’: An Unpublished Manuscript 1721-1724. New Haven, CT: Yale University Press, 2005. ISBN 0300098952
• Dames, Michael. De Silbury Schat. Londen: Thames & Hudson Ltd, 1976. ISBN 0500271402
• Dames, Michael. De Avebury Cyclus. Londen: Thames & Hudson Ltd, 1977. ISBN 0500271399
• Francis, Evelyn. Avebury. Wooden Books, 2001. ISBN 1904263151
• Gillings, Mark and Joshua Pollard. Avebury. Duckworth Publishers, 2004. ISBN 071563240X
• Meaden, Terrence. The Secrets of the Avebury Stones: Britain’s Greatest Megalithic Temple. Frog Ltd, 2000. ISBN 158394009X
• Vatcher, Faith de M & Lance Vatcher. The Avebury Monuments. Department of the Environment HMSO, 1976.

All links retrieved December 6, 2016.

• 100-Ton Stone Astounds Academics BBC News
• Avebury information at the National Trust
• Avebury – Stone Circle in England in Wiltshire The Megalithic Portal
• Avebury – A Present from the Past
• ‘Lost’ Avebury stones discovered BBC News
• Alexander Keiller Museum, Avebury
• Avebury Concise History Wiltshire Community History

World Heritage Sites in the United Koninkrijk

Engeland

Schotland

Wales

Blaenavon

Noord-Ierland

Giant’s Causeway

Overzeese gebiedsdelen