In de beginjaren van de wetenschappelijke geneeskunde dachten de meeste clinici en onderzoekers alleen in termen van enkelvoudige oorzaken: specifieke agentia die een specifieke ziekte veroorzaken. Een infectie werd bijvoorbeeld geacht alleen het gevolg te zijn van de verspreiding van bacteriën, terwijl andere vormen van slechte gezondheid het gevolg konden zijn van virussen, gifstoffen, ongelukken of genetische fouten in een persoon. Recenter onderzoek legt de nadruk op de relaties tussen gezondheid en gedragsmatige, psychologische en sociale variabelen.
Het feit dat stress verband houdt met hart- en vaatziekten of andere gezondheidsproblemen is gemeengoed geworden. Onderzoek toont echter ook veel wederzijdse verbanden aan tussen het centrale zenuwstelsel, dat ervaringen herkent en registreert; het endocriene systeem, dat hormonen produceert die veel lichaamsfuncties regelen; en het immuunsysteem, dat reacties op infecties en andere uitdagingen organiseert.
Ook wordt al lang erkend dat specifieke gedragingen in verband worden gebracht met een verhoogd risico op bepaalde ziekten en aanverwante aandoeningen. Zo worden bijvoorbeeld tabaksgebruik, alcoholgebruik, onvoldoende lichaamsbeweging, bepaalde seksuele praktijken en vetrijke of vezelarme diëten allemaal als ongezond beschouwd. Minder algemeen erkend is echter het verband tussen sociaal-economische status en gezondheid, of de invloed van sociale netwerken, huidige of verwachte werkstatus, en persoonlijke overtuigingen. Recent onderzoek toont niet alleen het belang van deze factoren aan, maar beschrijft ook enkele van de mechanismen die hierbij betrokken zijn,
Hoofdstuk 1 geeft een overzicht van enkele van de belangrijkste ontwikkelingen op deze gebieden. Hoofdstuk 2 behandelt de interacties van bio-gedragsmatige factoren in gezondheid, hoofdstuk 3 bespreekt gedragsmatige risicofactoren, en hoofdstuk 4 beschrijft de rol van sociale risicofactoren.
2. Bio-gedragsmatige factoren in gezondheid en ziekte
3. Gedragsmatige risicofactoren
4. Sociale risicofactoren