Economische oorzaken van burgeroorlog
De meeste burgeroorlogen vinden plaats in relatief armere samenlevingen. In de eerste bijdragen aan de studie van geweld binnen samenlevingen lag de nadruk op economische deprivatie en grieven als belangrijkste motieven. De Amerikaanse politicoloog Ted Gurr vestigde bijvoorbeeld de aandacht op ongelijkheid en op het feit dat groepen in opstand kunnen komen als zij ontevreden zijn over hun huidige economische status in verhouding tot hun aspiraties. De literatuur over nationalistische conflicten benadrukte hoe zowel relatief armere als rijkere groepen waarschijnlijk in opstand zullen komen tegen het centrum als zij geloven dat zij het beter kunnen doen onder onafhankelijkheid. Burgeroorlogen in Latijns-Amerikaanse landen werden vaak geïnterpreteerd binnen een kader dat gericht was op economische grieven als gevolg van hetzij ongelijke landverdeling hetzij grote inkomensongelijkheid. Het empirisch bewijs voor het verband tussen individuele inkomensongelijkheid en burgerconflicten is echter gemengd.
Opvolgende politiek-economische studies van burgeroorlogen neigden ertoe de rol van grieven te verwerpen. Sommige onderzoekers voerden aan dat grieven alomtegenwoordig zijn en dat het belangrijker is zich te richten op variatie in de mogelijkheden tot geweld. Zo beweerden de Britse economen Paul Collier en Anke Hoeffler dat een laag algemeen inkomen het gemakkelijker maakt opstanden te mobiliseren, aangezien potentiële rekruten minder te verliezen hebben aan inkomsten uit normale economische activiteiten. De Amerikaanse politicologen James Fearon en David Laitin beweerden dat burgeroorlogen in de eerste plaats een probleem zijn van zwakke staten en dat die zwakte grotendeels wordt bepaald door de economische ontwikkeling. Onderzoekers in deze traditie brachten mobilisatie ook in verband met de rol van individuele prikkels. De kansen voor oproer zijn groter wanneer de deelnemers voordeel kunnen halen uit de oorlog – bijvoorbeeld door plundering of door de controle te verwerven over waardevolle natuurlijke hulpbronnen. Empirische studies ondersteunden ook het veronderstelde verband tussen de aanwezigheid van waardevolle natuurlijke hulpbronnen en een groter risico op burgeroorlog. Burgeroorlogen in Afrika worden vaak gezien als ondersteuning van deze perspectieven.