Nadi’s transporteren de levenskracht
De Hatha Yoga traditie zegt dat er ongeveer 72.000 nadi’s (subtiele kanalen van prana) zijn die de levenskracht in een menselijk wezen transporteren. Ida, pingala, en sushumna staan bekend als de drie belangrijkste nadi’s. Het eindpunt van de drie hoofd nadi’s is brahmarandhra (de “Brahmische opening”), op de kruin van het hoofd. In de staat van nirvikalpa samadhi wordt een belangrijk deel van de energieën die door deze drie kanalen gaan geabsorbeerd in de enkele para of amrita nadi.
Ida Nadi-het passieve kanaal
Ida nadi betekent “troost energiekanaal”. Het is het passieve, vrouwelijke, yin energiekanaal in het subtiele lichaam. Het ligt links van de sushumna nadi, en de energie ervan is complementair aan die van de pingala nadi. Ida nadi, ook bekend als chandra nadi, begint op een subtiel niveau in muladhara chakra, loopt langs de rug aan de linkerkant van de ruggengraat, en kruist pingala nadi in ajna chakra (de coördinator van polariteit in het wezen).
De kleur wit wordt gebruikt om de subtiele trillingskwaliteit van ida nadi weer te geven. Symbolisch wordt het geassocieerd met de maan en wordt het beschouwd als tamasisch (inert) van aard.
Ida-achtige individuen hebben maanachtige, verzorgende kwaliteiten, maar kunnen de verve missen om een actief leven en toegewijde yogabeoefening vol te houden. Ze zitten vol potentieel, maar tenzij ze hun zonnekant ontwikkelen, zullen ze dat potentieel misschien nooit manifesteren, noch in wereldse zaken, noch in spirituele ontwikkeling.
Pingala Nadi-Het actieve kanaal
Pingala nadi (ook bekend als surya nadi) is het “tanig gekleurde energiekanaal”. Het is het mannelijke, actieve, yang energiekanaal in het subtiele lichaam. Het ligt rechts van de sushumna nadi, en zijn energie is complementair aan die van de ida nadi.
Net als de ida nadi begint de pingala nadi op een subtiel niveau in de muladhara chakra. Het loopt dan langs de rug aan de rechterkant van de ruggengraat totdat het samenkomt met ida in ajna. Er zijn boeken over yoga die beschrijven dat ida en pingala nadi’s elkaar kruisen van het ene deel van het lichaam naar het andere, rond sushumna, op het niveau van elk chakra. Dit beeld wordt vergeleken met de gevleugelde staf van Mercurius (de caduceus). Hoewel er veel interessante correlaties kunnen worden gelegd tussen de Oosterse yogische traditie van nadi’s en de caduceus, is deze beschrijving niet juist. In feite gaan de ida en pingala nadi’s alleen door respectievelijk het linker en rechter deel van de romp. Zij raken elkaar inderdaad op het niveau van elk chakra, maar zij kruisen elkaar niet van rechts naar links tot het ajna chakra.
Dit feit komt ook tot uitdrukking in het Taoïsme, waar we de bevestiging vinden dat het linker deel van de romp meer yin is en het rechter deel meer yang. Het komt ook overeen met onze eigen waarnemingen – we nemen niet waar dat het linker deel van het lichaam alleen yin is tussen muladhara en svadhisthana chakra’s, en dan yang tussen svadhisthana en manipura chakra’s, enzovoort. Eigenlijk beschrijft geen van de traditionele yogische teksten de paden van ida en pingala op een accurate manier. Er is zeker geen bespreking van de nadi’s die elkaar kruisen bij de chakra’s tot aan het ajna chakra.
De vibratie kwaliteit van de pingala nadi wordt vertegenwoordigd door de kleur rood. Symbolisch wordt het geassocieerd met de zon en wordt het beschouwd als rajasisch (dynamisch) van aard.
Pingala-achtige individuen hebben zonne-kwaliteiten, waaronder type A persoonlijkheden, veel creativiteit, en overvloedige vitaliteit. Als ze hun maankant niet ontwikkelen, kunnen ze de rust, introspectie en ontvankelijkheid missen die nodig zijn om zich over te geven aan de genade van spiritueel ontwaken.
Sushumna Nadi-Het centrale kanaal
Sushumna nadi, het “meest gracieuze energiekanaal”, is het neutrale energiekanaal dat door de ruggengraat in het subtiele lichaam loopt. Het begint in de muladhara chakra en loopt langs het midden van de subtiele ruggengraat naar de brahmarandhra op de kruin van het hoofd.
Sushumna is de uitdrukking van perfecte balans en neutraliteit tussen de ida nadi en de pingala nadi, de polaire aspecten van ons wezen. Het in evenwicht brengen van ida en pingala betekent de absorptie van de energie in sushumna, wat een belangrijk aandachtspunt van Hatha Yoga is – zo belangrijk zelfs, dat de term hatha dit evenwicht symboliseert. Hoewel het woord hatha letterlijk “krachtig” betekent in het Sanskriet, is het samengesteld uit ha en tha, twee esoterische bija (zaad) mantra’s. Ha vertegenwoordigt de zonne-kwaliteiten van pingala; tha vertegenwoordigt de maankwaliteiten van ida.
Het in evenwicht brengen van Zon en Maan, of pingala en ida, vergemakkelijkt het ontwaken en opstijgen van kundalini shakti via de sushumna nadi en daarmee het ontwaken van het hoger bewustzijn. Sommige yogaleerlingen stellen dat zolang ida of pingala overheerst, sushumna gesloten blijft en de kracht van kundalini sluimert.
In yoga streven we ernaar prana (levenskrachtenergie) te laten stromen in sushumna nadi, die ook bekend staat als brahma nadi. Wanneer de energie gedurende lange perioden overwegend door de sushumna stroomt, worden we “dood voor de wereld” en komen we in samadhi. Symbolisch wordt sushumna geassocieerd met het element vuur (tejas tattva) en wordt het beschouwd als sattvisch (harmonieus) van aard.
Volgens de Lalita Sahasranama (een Tantrische tekst gewijd aan de Godin), heeft de felrode sushumna zowel de glanzende vajra nadi (die van de aard van de Zon is) als de bleke nectar-druppelende chitra nadi (die van de aard van de Maan is) in zich. Chitra (of chitrini) nadi is verantwoordelijk voor dromen, hallucinaties en visioenen.