Emily Dickinson – ” Much Madness is Divinest Sense”

Emily Dickinson is een van Amerika’s meest erkende vrouwelijke dichters uit de negentiende eeuw. Dickinson’s unieke schrijfstijl is wat haar onderscheidde van de meeste dichters van haar tijd. Haar gecomprimeerde en krachtige bewoordingen maakten het voor haar mogelijk om meer betekenis in minder woorden te plaatsen; dit is te zien in Dickinson’s gedicht, “Much Madness is Divinest Sense.” Op het eerste gezicht lijkt Dickinson’s gedicht misleidend kort en eenvoudig met slechts acht regels en een duidelijk thema van waanzin versus geestelijke gezondheid; maar bij nadere analyse is het gedicht voor meerdere interpretaties vatbaar. Eén uitleg is dat “Much Madness is Divinest Sense” een onderliggend thema van rebellie heeft.

Veel waanzin is het goddelijkste zintuig-
Voor een oplettend oog-
Veel zintuig-de grimmigste waanzin-
‘T is de meerderheid
In deze, als Alles, heerst-
Assent- en je bent gezond-
Demur- je bent meteen gevaarlijk-
En behandeld met een ketting-

Om Dickinson’s gedicht, “Much Madness is Divinest Sense,” te begrijpen moeten we eerst zowel haar leven als haar tijd in de context van haar schrijven plaatsen. Dickinson bracht bijna haar hele leven door in haar geboorteplaats, Amherst, Massachusetts. Zij werd geboren in 1830, als middelste kind van Edward Dickinson, een vooraanstaand advocaat die actief was in burgerlijke zaken, en die ook de reputatie had van een dictatoriale echtgenoot en een tirannieke vader. Dickinson schreef eens dat wanneer haar vader sprak, haar moeder, “beefde, gehoorzaamde en zweeg.” Dickinson’s lectuur werd gecensureerd; veel van haar kennis van de buitenwereld kwam uit boeken die door haar oudere broer het huis werden binnengesmokkeld. Toen ze zeventien was, werd Dickinson naar de South Hadley Female Academy gestuurd, het latere Mount Holyoke College. Ze kon zich niet aanpassen aan de streng religieuze sfeer en keerde binnen het jaar naar huis terug. Daarna begon Dickinson zich geleidelijk aan terug te trekken uit sociale activiteiten en uiteindelijk verliet ze haar huis helemaal niet meer, om tot haar dood in 1886 als kluizenares in het huis van haar vader te blijven wonen. Niettemin wordt aangenomen dat Dickinson via brieven contact hield met een kring van vrienden en uitgebreide familie. Men vermoedt dat “Much Madness is Divinest Sense” werd geschreven in 1862, wat wordt beschouwd als tijdens haar creatieve piekperiode van 1858-1862. Dit was in een tijd waarin de negentiende eeuwse vrouw veel beperkingen had.

“Much Madness is Divinest Sense” demonstreert een woede en strijd tegen de beperkingen die door de autoritaire man aan de negentiende eeuwse intellectuele vrouw werden opgelegd. Hoewel Dickinson niet echt zegt dat ze in opstand komt tegen “de meerderheid”, krijgt de lezer de indruk dat ze erover heeft nagedacht. Dickinson begint met de regels, “Much Madness is Divinest Sense- / To a discerning Eye-.” Uit deze twee regels blijkt Dickinson’s opstand tegen niet alleen de mannen die de regels maken, maar ook de vrouwen die ze blindelings aanvaarden. Ze verwijst sarcastisch naar “Madness” als de krankzinnigheid van de conventies van de maatschappij die zogenaamd de “Divinest Sense” zijn en die met verrukking worden aanvaard door de juiste leeghoofdige maatschappijvrouw die in staat zou moeten zijn het probleem te zien als ze werkelijk een “discerning Eye-” had. Deze theorie van rebellie wordt ondersteund door Dickinsons kluizenaarslevensstijl, waarin ze niet omging met de vrouwen uit de sociale kring van haar familie.

In de regels 3-5, “Much Sense-the starkest Madness- / ‘Tis the Majority / In this, as All, prevail-/,” beschrijft Dickinson sarcastisch de verwachte levensstijl van een vrouw in de negentiende eeuw als “Much Sense-the starkest Madness-.” Ze gebruikt ook het woord “Meerderheid”, een juridische term, om ons te vertellen wie alle macht heeft over vrouwen. De macht is spottend in handen van “Allen”, waarmee eigenlijk alleen de mannen en de wetgevers worden bedoeld. Tijdens haar leven ging een vrouw zelden naar de universiteit; in plaats daarvan werd ervan uitgegaan dat zij onder de heerschappij van haar vader zou blijven tot zij trouwde; en dan werd zij gedomineerd door haar echtgenoot. Haar positie in het leven was om voor haar gezin te zorgen. Vrouwen hadden weinig rechten; er werd verondersteld dat de mannen alles zouden regelen. Dickinson’s gebruik van hoofdletters voor zowel “meerderheid” als “allen” is een subtiele herinnering aan het feit dat de “meerderheid” en “allen” niet echt regeerden, maar dat alleen de mannen regeerden. Dickinson kwam in opstand tegen de heerschappij van de meerderheid door zich af te zonderen van de maatschappij, en vervolgens haar mening te uiten aan haar weinige vrienden door hen haar gedichten te sturen.

Dickinson waarschuwt voor de gevolgen van het niet volgen van wat de “meerderheid”, de mannen, als acceptabel definieerde. Ze schrijft: “Stem toe- en je bent gezond-/Demur- je bent meteen gevaarlijk-/And behandeld met een ketting-” Dickinson waarschuwt de lezer dat door in te stemmen met de regel van de “meerderheid”, of “instemmen”, men als “gezond” zou worden beschouwd, en dus veilig en aanvaardbaar zou zijn. Als de negentiende-eeuwse vrouw handelde zoals voorgeschreven, werd ze door de maatschappij geaccepteerd. Maar een vrouw die afwijkt van het pad dat voor haar bestemd is, is “regelrecht gevaarlijk” en moet worden gecontroleerd. Bijgevolg, als je je verzet tegen de verwachtingen van “Iedereen”, moet je onder controle gehouden worden of “aangepakt worden met een Ketting”. Het gebruik van het woord “Ketting” roept beelden op van opsluiting, daarom kunnen we aannemen dat de gevolgen ernstig kunnen zijn. Opnieuw gebruikt de auteur een hoofdletter voor het woord “Chain”, wat een verborgen betekenis impliceert. Misschien verwees Dickinson in negatieve zin naar het “gehanteerd” of gecontroleerd worden door het huwelijk, of erger nog, in een krankzinnigengesticht.

Er zijn verschillende interpretaties van de motivatie voor Dickinson’s manier van leven. Misschien was de kluizenaarslevenswijze van de dichteres haar eigen keuze, omdat zij de voorkeur gaf aan afzondering boven een dominante echtgenoot zoals haar vader. Maar het kan ook zijn dat Dickinson een onbeantwoorde liefde had of een minnaar die haar niet kon accepteren zoals ze was, en zich daarom voor de wereld verborg. Bijna achttienhonderd gedichten werden door deze geheimzinnige vrouw gemaakt, maar omdat haar werk pas na haar dood werd gepubliceerd, kunnen we nooit echt weten wat haar bedoelingen waren. Ik denk dat Dickinson’s gedicht, “Much Madness is Divinest Sense,” een thema heeft van rebellie, en een sterke vrouw portretteert die wist wat ze wilde en sarcastisch de draak stak met haar tijdgenoten.

Geef een antwoord

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd.