GROei BBP per president

Het groeipercentage van het BBP in de VS meet de economische groei van het land. Het is de procentuele verandering in het bruto binnenlands product (BBP) van het ene kwartaal of jaar op het andere. Daardoor is het een goede manier om te bepalen welke president de grootste invloed op de economie heeft gehad.

De conjunctuurcyclus verklaart waarom snellere groei niet altijd betere groei is. Als de economie te snel groeit, ontstaat er een zeepbel van activa. Wanneer die zeepbel barst, leidt de daaruit voortvloeiende krimp tot een recessie. Om een gezonde economie te creëren, moet de groei duurzaam zijn. Economen zijn het erover eens dat de ideale groei van het BBP tussen 2% en 3% ligt.

Hoe een president de groei beïnvloedt

residenten beïnvloeden de groei via het begrotingsbeleid. Ze stimuleren de economie door de belastingen te verlagen en de overheidsuitgaven te verhogen. Ze voorkomen een zeepbel door de belastingen te verhogen of de uitgaven te verlagen. In beide gevallen moeten zij binnen de bestaande wetten blijven of het Congres ervan overtuigen die wetten te veranderen.

Presidenten hebben geen zeggenschap over het monetaire beleid of de rentetarieven. Dat is het terrein van de Federal Reserve, de centrale bank van het land. Om de groei te stimuleren, moedigt de Fed lenen aan door de rente te verlagen.

Als een president de groei te sterk stimuleert, kan de Fed het monetaire beleid gebruiken om inflatie of een zeepbel te voorkomen.

Presidenten met de beste en slechtste jaarlijkse groei van het BBP

President Franklin D. Roosevelt had het beste jaar van groei in 1942, toen de economie met 18,9% groeide. Herbert Hoover had het slechtste jaar in 1932, toen de economie met 12,9% kromp. Beiden werden getroffen door de Grote Depressie, maar de uitgaven voor de deelname van het land aan de Tweede Wereldoorlog stimuleerden de groeicijfers van FDR. Deze ongewone situaties creëerden extremen in de economische groei.

De Tweede Wereldoorlog had ook gevolgen voor president Harry Truman, want de economie kromp in 1946 met 11,6%. De overheidsuitgaven daalden zodra de oorlog was afgelopen.

De jaarlijkse groeicijfers werden gematigder na de Tweede Wereldoorlog. Het snelste naoorlogse jaar van groei was onder president Ronald Reagan. In 1984 groeide de economie met 7,2%, wat te danken was aan het einde van de recessie van 1981-1982. De ergste jaarlijkse krimp na de oorlog was -2,5% in 2009, het eerste jaar van president Barack Obama. Die krimp werd veroorzaakt door de financiële crisis van 2008.

Kijken naar de beste en slechtste jaren is niet echt een goede manier om de economische impact van een president te meten. Deze uitschieters worden vaak veroorzaakt door gebeurtenissen die buiten de macht van de president liggen. Bovendien, als de economie te snel groeit, zal dat leiden tot inflatie of een zeepbel van activa. In plaats daarvan zal de beste president een stabiel tempo aanhouden dat over een langere periode houdbaar is.

Presidenten met de beste en slechtste gemiddelde jaarlijkse groei

Een methode die het effect van deze extremen vermindert, is het gemiddelde jaarlijkse groeipercentage. Dat is de som van alle groeipercentages tijdens de ambtstermijn van een president, gedeeld door het aantal jaren.

Drie presidenten hadden een gemiddelde jaarlijkse groei binnen dit ideale bereik. Onder hen de presidenten Dwight Eisenhower met 3%, George H.W. Bush met 2,3% en George W. Bush met 2,2%. Het jaargemiddelde van 9,3% van Roosevelt was het hoogst, terwijl Hoover’s daling het laagst was.

ost-World War II, president Lyndon B. Johnson had het hoogste gemiddelde, met 5,2%. Hij stimuleerde de groei met overheidsuitgaven voor de oorlog in Vietnam en de programma’s van de Great Society. De volgende was president John F. Kennedy, die met 4,4% een einde maakte aan de recessie van 1960.

Het laagste jaargemiddelde na de Tweede Wereldoorlog zal waarschijnlijk onder president Trump zijn. Ondanks een gezonde groei tijdens de eerste drie jaar van zijn ambtstermijn, werd de economie in 2020 gehavend door de COVID-19 pandemie, waardoor het jaarlijkse groeipercentage van het bbp in 2020 waarschijnlijk zal dalen.

Beide presidenten Ford en Obama hadden gemiddelde jaarlijkse groeipercentages van 1,6%. Ford had te lijden onder de stagflatie die werd veroorzaakt door president Nixon, terwijl Obama worstelde met de financiële crisis die ontstond tijdens de ambtstermijn van president Bush.

BBP-groei per president

Hier volgt een meer gedetailleerde blik op de economische staat van dienst van elke president, met samenvattingen van hun reacties op de recessies, oorlogen en andere gebeurtenissen waarmee ze te maken kregen.

Herbert Hoover (1929-1933)

Herbert Hoovers gemiddelde jaarlijkse groei van het BBP was -9,3%, de slechtste van alle presidenten (gebaseerd op BBP-cijfers van 1930 tot 1933; de BEA neemt 1929 niet mee in haar historische cijfers). De Grote Depressie begon in augustus 1929 en de aandelenmarkt crashte in oktober. Hoover reageerde met een laissez-faire economie, omdat hij dacht dat overheidssteun de mensen zou doen stoppen met werken. Zijn beleid werkte niet, waardoor de werkloosheid tegen 1933 was opgelopen tot 25%.

In 1930 tekende Hoover de Smoot-Hawley Tariff Act om de binnenlandse industrie te beschermen. Andere landen namen vergeldingsmaatregelen, waardoor de wereldhandel kromp. Als gevolg hiervan kromp de economie in 1932 met 12,9%, het slechtste jaar van alle presidenten.

Franklin D. Roosevelt (1933-1945)

President Franklin Delano Roosevelt lanceerde de New Deal om een einde te maken aan de Depressie. Hij riep nieuwe instanties in het leven om banken te stabiliseren, banen te scheppen en de productie te stimuleren. De New Deal maakte vervolgens in 1934 een einde aan de Depressie. Daarna verhoogde FDR de belastingen om de begroting in evenwicht te brengen, maar dat resulteerde in een recessie in 1937.

In 1941 viel Japan Pearl Harbor aan. FDR’s verhogingen van het defensiebudget maakten uiteindelijk een einde aan de Depressie, maar de groei ging ten koste van een prijs. Percentueel gezien heeft FDR de meeste Amerikaanse schuld toegevoegd van alle presidenten.

Harry Truman (1945-1953)

President Harry Truman zat twee milde recessies voor. De recessie van 1945 werd veroorzaakt door een vermindering van de overheidsuitgaven als gevolg van het einde van de Tweede Wereldoorlog. De recessie van 1948-1949 was een marktaanpassing binnen de naoorlogse boom.

De Truman Doctrine van 1947 beloofde Amerikaanse hulp aan bondgenoten die bedreigd werden door het communisme. In het kader van het Marshallplan werd 12 miljard dollar uitgegeven voor de wederopbouw van West-Europa na de oorlog.

De Korea-oorlog begon in juni 1950. De overheidsuitgaven van 30 miljard dollar die hieruit voortvloeiden, stimuleerden de economische groei gedurende de rest van Trumans ambtstermijn.

Dwight Eisenhower (1953-1961)

President Dwight D. Eisenhower maakte in 1953 een einde aan de Koreaanse Oorlog, waardoor de recessie van 1954 ontstond. Daarna stimuleerde hij de groei met de Federal-Aid Highway Act van 1956. Tegen de tijd dat de bouw was voltooid, had de federale overheid 119 miljard dollar uitgegeven van de 130 miljard dollar die de aanleg van het interstate highway system had gekost.

In 1957 richtte Eisenhower de NASA op om het leiderschap van de VS bij de verkenning van de ruimte te bevorderen. De recessie van 1957-1958 werd veroorzaakt doordat de Federal Reserve de rente verhoogde. Eisenhower wilde de begroting in evenwicht brengen en weigerde daarom de economie met fiscaal beleid te stimuleren.

John F. Kennedy (1961-1963)

President John F. Kennedy hielp de recessie van 1960 te beëindigen door de uitgaven te verhogen.In 1961 creëerde hij een proefprogramma voor voedselbonnen in verschillende staten. Ook verbeterde hij de sociale uitkeringen en verhoogde hij het minimumloon.

Lyndon B. Johnson (1963-1969)

President Lyndon B. Johnson werd twee uur na de moord op JFK beëdigd. Hij won de verkiezingen van 1964 met 61% van de stemmen. Zijn populariteit stelde hem in staat de overheidsuitgaven enorm te verhogen en recessies te voorkomen.

LBJ drukte de goedkeuring door van Kennedy’s belastingverlagingen en de burgerrechtenwet. Zijn Great Society programma uit 1965 creëerde Medicare, Medicaid, en volkshuisvesting. Het pakte ook misdaad, stadsvernieuwing en natuurbehoud aan. LBJ liet de oorlog in Vietnam escaleren, maar kon deze niet winnen.

Richard Nixon (1969-1974)

President Richard Nixon zorgde met zijn beleid voor een decennium van stagflatie, een combinatie van economische krimp en inflatie met dubbele cijfers. Hij maakte ook een einde aan de Vietnamoorlog.

Tarieven en versoepeling van de goudstandaard deden de importprijzen stijgen. Tegelijkertijd betekende prijscontrole dat bedrijven hun prijzen niet konden verhogen of hun lonen niet konden verlagen. Om in bedrijf te blijven, werden ze gedwongen werknemers te ontslaan, waardoor de groei vertraagde. In 1973 maakte Nixon een einde aan de goudstandaard en kelderde de waarde van de dollar.

Gerald Ford (1974-1977)

President Gerald R. Ford erfde stagflatie. In 1975 verlaagde hij de belastingen en verminderde hij de regelgeving, waardoor de recessie eindigde, maar de inflatie bleef aanhouden.

Jimmy Carter (1977-1981)

Het presidentschap van president Jimmy Carter werd ook overschaduwd door stagflatie. Hij dereguleerde de olieprijzen om de binnenlandse productie te stimuleren. Hij dereguleerde ook de vrachtwagen- en luchtvaartindustrie en breidde het nationale parkensysteem uit. In 1979 gijzelden Iraniërs Amerikanen, waardoor de economie kromp.

Ronald Reagan (1981-1989)

President Ronald Reagan kreeg in 1981 te maken met een recessie. De Federal Reserve veroorzaakte de recessie door de fed funds rate te verhogen tot 20% om een einde te maken aan de inflatie. Reaganomics beloofde een einde te maken aan de recessie door de overheidsuitgaven minder te laten stijgen, de belastingen te verlagen en te dereguleren.

In plaats daarvan verhoogde Reagan de begroting jaarlijks met 2,5%. Hij verlaagde de inkomsten- en vennootschapsbelasting, maar verhoogde de loonbelasting om de solvabiliteit van de sociale zekerheid veilig te stellen. Hij versoepelde de regelgeving voor banken, wat uiteindelijk leidde tot de Savings and Loan Crisis van 1989.

George H.W. Bush (1989-1993)

George H.W. Bush kreeg in 1990-1991 te maken met een recessie als gevolg van de Savings and Loan-crisis. Hij stemde in met een reddingsoperatie voor banken ter waarde van 100 miljoen dollar. Door de recessie daalden de inkomsten, waardoor er druk ontstond om de uitgaven te beperken en de begroting in evenwicht te brengen. In plaats daarvan verhoogde Bush de belastingen, wat hem de Republikeinse steun voor zijn herverkiezing kostte. De eerste Golfoorlog zorgde ook voor een lichte inflatie toen de benzineprijzen de pan uit rezen.

Bill Clinton (1993-2000)

President Bill Clinton kreeg niet te maken met recessies of grote oorlogen. Hij ondertekende de Noord-Amerikaanse Vrijhandelsovereenkomst (NAFTA), die de groei stimuleerde doordat de tarieven tussen de Verenigde Staten, Canada en Mexico werden afgeschaft.

Clinton creëerde een begrotingsoverschot van bijna 70 miljard dollar, waardoor de schuld daalde. De Omnibus Budget Reconciliation Act van 1993 verhoogde de belastingen voor de rijken. Hij bezuinigde ook kort op de federale uitgaven door in 1996 de welzijnszorg te hervormen.

George W. Bush (2001-2009)

President George W. Bush kreeg te maken met de aanslagen van 11 september, de orkaan Katrina en de financiële crisis van 2008. Eerst bestreed hij de recessie van 2001 met belastingverlagingen. Hij reageerde op de aanslagen van 9/11 met de oprichting van Homeland Security en de start van de War on Terror.

In 2005 veroorzaakte de orkaan Katrina een recordschade van $170 miljard (gecorrigeerd voor inflatie).

Bush reageerde op de financiële crisis van 2008 door belastingvoordelen uit te keren. Hij nationaliseerde de hypotheekinstellingen Fannie Mae en Freddie Mac en de verzekeringsgigant AIG. Hij keurde ook een reddingspakket voor banken goed om een financiële ineenstorting te voorkomen.

Barack Obama (2009-2017)

President Barack Obama maakte een einde aan de recessie van 2008 met de American Recovery and Reinvestment Act (ARRA). Hij verlaagde de belastingen, verlengde de werkloosheidsuitkeringen en financierde projecten voor openbare werken. Hij redde de Amerikaanse auto-industrie, waardoor banen werden gered.

De Affordable Care Act van 2010 breidde de ziektekostenverzekering en Medicaid uit. Hij remde de stijging van de kosten van de gezondheidszorg door meer mensen aan te moedigen om preventieve zorg te ontvangen, zodat ze geen gebruik hoefden te maken van dure spoedeisende hulp in ziekenhuizen als hun huisarts.

De Dodd-Frank Wall Street Reform Act van 2010 verbeterde de regelgeving voor banken. De belastingverlagingen van Obama bestreden de aanhoudende trage groei. Obama maakte een einde aan de oorlog in Irak en beëindigde de oorlog in Afghanistan.

Obama begon onderhandelingen over het Trans-Pacifisch Partnerschap en het Trans-Atlantisch Handels- en Investeringspartnerschap. Hij bemiddelde ook bij het internationale klimaatakkoord om klimaatverandering aan te pakken.

Donald Trump (2017-2020)

Voor de COVID-19-pandemie van 2020 had president Donald Trump geen recessies en geen nieuwe oorlogen. Toch verhoogde hij de uitgaven en verlaagde hij de belastingen. De Fed reageerde op dat expansieve begrotingsbeleid door de rente te verhogen.

Trump pleitte voor protectionisme. Hij trok de VS terug uit het Trans-Pacific Partnership, onderhandelde opnieuw over NAFTA en startte een handelsoorlog met China en andere handelspartners.

In maart 2020 riep Trump de noodtoestand uit toen de pandemie uitbrak in de VS. Niet-essentiële bedrijven sloten hun deuren, terwijl Amerikanen zich schuilhielden op hun plek. Stimuleringsmaatregelen, zoals de CARES Act van 2 biljoen dollar, waren niet genoeg om de economie overeind te houden. Het Congressional Budget Office (CBO) voorspelt dat de economie in 2020 met 5,9% zal krimpen. In november 2020, op basis van de eerste drie kwartalen van het jaar, bedraagt het bbp gemiddeld -1,1% per kwartaal.