Hoe oud is Homo sapiens?

Begrip van menselijke evolutie van aap tot mens. Evolutie van de mens. Voortgang ontwikkeling, groei primaten, voorouder en mens, holbewoner en neanderthaler zoogdiergeneratie. Neanderthaler en aap. Raster versie

© robuart/.com

In de wetenschappelijke classificatie wordt de mens aangeduid met de naam Homo sapiens (Latijn: “wijze mens”). In zijn 10e editie van Systema Naturae bedacht de Zweedse botanicus en taxonoom Carl Linnaeus de term (en beschreef zichzelf als het type-exemplaar). De geslachtsnaam Homo verwijst naar de groep waartoe andere op de onze gelijkende soorten behoren. Het omvat de uitgestorven soorten H. habilis, H. erectus, en H. heidelbergensis, alsmede de Neanderthalers (H. neanderthalensis), en de raadselachtige H. naledi. Hoe past H. sapiens in deze groep? De soort is waarschijnlijk de laatste Homo die overeind is gebleven, maar wanneer is H. sapiens geëvolueerd?

Tot voor kort werd gedacht dat H. sapiens ongeveer 200.000 jaar geleden in Oost-Afrika was geëvolueerd. Deze schatting werd beïnvloed door de ontdekking in 1967 van de oudste overblijfselen die aan H. sapiens werden toegeschreven, op een vindplaats in de Omovallei in Ethiopië. De resten, bestaande uit twee schedels (Omo 1 en Omo 2), waren aanvankelijk gedateerd op 130.000 jaar geleden, maar door de toepassing van meer verfijnde dateringstechnieken in 2005, werden de resten nauwkeuriger gedateerd op 195.000 jaar geleden.

In juni 2017 veranderde dit echter allemaal. Een meerjarige opgraving onder leiding van Jean-Jacques Hublin van het Max Planck Instituut voor Evolutionaire Antropologie in Leipzig, Duitsland, onthulde dat H. sapiens aanwezig was in Jebel Irhoud, Marokko, meer dan 5.000 km (3.100 mijl) verwijderd van Oost-Afrika (de regio die veel paleontologen “de wieg van de mensheid” noemen). Het team heeft een verzameling specimens opgegraven die bestond uit schedelstukken en een compleet kaakbeen (die beide opvallend veel leken op die van de moderne mens) alsmede stenen werktuigen – alles gedateerd op ongeveer 315.000 jaar geleden, meer dan 100.000 jaar vroeger dan de in Omo gevonden overblijfselen. Hoewel deze ontdekking nog niet alle paleontologen heeft overtuigd, suggereert zij dat de soort veel vroeger dan verwacht wijd verspreid zou kunnen zijn geweest over Noord-Afrika en dat Oost-Afrika misschien niet de enige bakermat is geweest. Het is natuurlijk mogelijk dat de H. sapiens eerst in Oost-Afrika is geëvolueerd alvorens zich naar Marokko en andere plaatsen te verspreiden, maar paleontologen zullen oudere menselijke resten in Oost-Afrika moeten vinden om deze reeds lang bestaande opvatting te staven. Tot die tijd moet de wetenschap open blijven staan voor de mogelijkheid dat wij elders in Afrika zijn geëvolueerd.

Geef een antwoord

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd.