Isogloss in Linguistics🌻
🌻🌻🌻🌻🌻🌻🌻🌻🌻 🌻
Een isogloss is een geografische grenslijn die het gebied markeert waarin een onderscheidend linguïstisch kenmerk vaak voorkomt. Bijvoeglijk naamwoord: isoglossal of isoglossic. Ook bekend als heterogloss. Van het Grieks, “gelijk” of “gelijkwaardig” + “tong”. Uitgesproken als I-se-glos.
Dit taalkundige kenmerk kan fonologisch zijn (bijv. de uitspraak van een klinker), lexicaal (het gebruik van een woord), of een ander aspect van de taal. Belangrijke scheidslijnen tussen dialecten worden gemarkeerd door bundels van isoglossen.
🌻🌻🌻🌻🌻🌻🌻🌻🌻🌻🌻🌻🌻🌻🌻
Voorbeelden en observaties
“peakers in het zuiden van Pennsylvania zeggen bucket, en die in het noorden van de staat zeggen pail. wordt een isoglos genoemd. Dialectgebieden worden bepaald door grote ‘bundels’ van zulke isoglossen.
“Verschillende opmerkelijke projecten zijn gewijd aan het in kaart brengen van de kenmerken en de verspreiding van dialecten in de Verenigde Staten, waaronder Frederic Cassidy’s Dictionary of American Regional English (begonnen in de jaren 1960 en ), en William Labov, Sharon Ash, en Charles Boberg’s The Atlas of North American English (ANAE), gepubliceerd in 2005.”
🌻🌻🌻🌻🌻🌻🌻🌻🌻🌻🌻🌻🌻🌻🌻
Regionale dialecten
“Het Engels bestaat uit een aantal regionale dialecten…. Taalkundigen kunnen de belangrijkste kenmerken van verschillende regio’s identificeren, en de isoglossen stellen grenzen vast die niet-standaard dialectvormen met vergelijkbare onderscheidende linguïstische kenmerken groeperen. Het is onvermijdelijk dat er enige overlappingen zijn – hoewel niet-standaard lexica de neiging heeft zich in specifieke regio’s te bevinden, zijn niet-standaard grammaticale kenmerken vergelijkbaar over de grenzen heen.”
🌻🌻🌻🌻🌻🌻🌻🌻🌻🌻🌻🌻🌻🌻🌻
Tekenen van een Optimale Isoglos:
“De taak van het tekenen van een optimale isoglos bestaat uit vijf fasen:
Selecteren van een linguïstisch kenmerk dat zal worden gebruikt om een regionaal dialect te classificeren en te definiëren.
Het tekenen van een isoglos voor die verdeling van het kenmerk, met behulp van de hieronder beschreven procedures.
Het meten van de consistentie en homogeniteit van het isoglos met behulp van de hieronder te beschrijven maatregelen.
Doorloop de stappen 1-4 om de definitie van het kenmerk te vinden die de grootste consistentie of homogeniteit oplevert.”
🌻🌻🌻🌻🌻🌻🌻🌻🌻🌻🌻🌻🌻🌻🌻
Focal Areas and Relic Areas
“Isoglossen kunnen ook laten zien dat een bepaalde set taalkundige kenmerken zich lijkt te verspreiden van één locatie, een focal area, naar naburige locaties. In de jaren 1930 en 1940 waren Boston en Charleston de twee concentratiegebieden voor de tijdelijke verspreiding van r-zonder in het oosten van de Verenigde Staten. Een andere mogelijkheid is dat een bepaald gebied, een relictgebied, kenmerken vertoont van onaangetastheid door veranderingen die zich verspreiden vanuit een of meer aangrenzende gebieden. Plaatsen als Londen en Boston zijn duidelijk concentratiegebieden; plaatsen als Martha’s Vineyard – dat in de jaren dertig en veertig van de vorige eeuw r bleef uitspreken, zelfs toen Boston de uitspraak liet vallen – in New England en Devon in het uiterste zuidwesten van Engeland zijn relic gebieden.”
🌻🌻🌻🌻🌻🌻🌻🌻🌻🌻🌻🌻🌻🌻🌻
Soorten linguïstische kenmerken
“Verder onderscheid kan worden gemaakt in termen van het soort linguïstisch kenmerk dat wordt geïsoleerd: een isofoon is een lijn die wordt getrokken om de grenzen van een fonologisch kenmerk aan te geven; een isomorf markeert de grenzen van een morfologisch kenmerk; een isolex markeert de grenzen van een lexicaal item; een isoseme markeert de grenzen van een semantisch kenmerk (zoals wanneer lexicale items van dezelfde fonologische vorm verschillende betekenissen krijgen in verschillende gebieden).”
🌻🌻🌻🌻🌻🌻🌻🌻🌻🌻🌻🌻🌻🌻🌻
De Canadian Shift Isogloss
“Een bepaalde regio kan optimale omstandigheden hebben voor een bepaalde klankverandering, die bijna alle sprekers kan treffen. Dit is het geval met de Canadian Shift, waarbij /e/ en /ae/ . . . worden teruggetrokken; de verschuiving is vooral gunstig in Canada omdat de lage rugfusie die de verschuiving teweegbrengt, bij bijna iedereen ver achter in de klinkerruimte plaatsvindt. De homogeniteit voor de Canadian Shift isogloss, die stopt bij de Canadese grens, is .84 (21 van de 25 sprekers binnen de isogloss). Maar hetzelfde proces vindt af en toe plaats in andere gebieden met een lage ruggengraatsamenvoeging in de V.S., zodat de consistentie voor de Canadese isoglos slechts .34 is. Buiten Canada zijn de gevallen van dit verschijnsel verspreid over een veel grotere populatie, en is de consistentie slechts .10. Homogeniteit is de cruciale maat voor de dynamiek van het Canadese klinkersysteem.”