La Malinche, Doña Marina, La Chingada. Welke naam je ook gebruikt, er bestaat geen twijfel over dat zij een van de invloedrijkste tolken uit de geschiedenis is.
Doña Marina, die in Mexico bekend werd als La Malinche, werd geboren als dochter van een cacique tijdens de heerschappij van de Azteken in het begin van de 15e eeuw. Als dochter van een cacique werd ze tot de adellijke klasse gerekend en kreeg ze de kans om naar school te gaan. Er is verder niet veel over haar jeugd bekend, behalve dat haar vader stierf en zij als slavin werd verkocht (het is niet bekend of ze door haar familie werd verkocht of ontvoerd en vervolgens verkocht), en uiteindelijk in handen kwam van Hernan Cortes en de Spanjaarden tijdens hun verovering van de Azteken.
Het is ook niet bekend hoe Cortes op de hoogte kwam van Malinche’s taalkundige vaardigheden, maar binnen een paar weken nadat ze aan hem was verkocht, was ze begonnen met tolken. In een van de eerste gedocumenteerde gevallen van relay-tolken, werkten La Malinche en een Spaanse priester genaamd Gerónimo Aguilar als een team om voor Cortes te tolken door Nahuatl (de Azteekse taal) naar de Chontol Maya-taal om te zetten in Spaans.
Ze gingen hiermee door totdat La Malinche in staat was om Spaans te leren en direct van Nahuatl naar Spaans te tolken voor Cortes. Bernal Diaz del Castillo, een ooggetuige van Malinche’s vaardigheid als tolk, verklaarde: “Zonder de hulp van Doña Marina zouden we de taal van Nieuw Spanje en Mexico niet hebben begrepen.”
Je zou kunnen stellen dat Cortes zonder Doña Marina, die als tolk fungeerde en hem in staat stelde met de Indianen te communiceren, de Azteken misschien niet had kunnen verslaan, of in ieder geval niet zo gemakkelijk.
La Malinche was de moeder van Cortes’ eerste zoon, die wordt beschouwd als een van de eerste Mestiezen (een persoon van gemengde Europese en Amerikaanse inheemse afstamming). Verschillende verslagen geven aan dat La Malinche ook verantwoordelijk was voor het verijdelen van meer dan één Azteekse plan om Cortes en het Spaanse leger aan te vallen. Haar verschillende rollen als tolk, Cortes’ maîtresse en informant, leidden ertoe dat moderne Mexicanen haar “La Chingada” noemen.
La Chingada kan worden vertaald als “de geneukte”. Mexicanen noemen zichzelf soms “Hijos de La Chingada,” of letterlijk, als de bastaardkinderen van de seksuele verbintenis tussen Cortes en La Malinche. Men kan de gecompliceerde aspecten zien van La Malinche’s bijdrage aan de Mexicaanse identiteit, die het beroemdst is onderzocht door Nobelprijswinnaar Octavio Paz.
Onbegrijpelijkerwijs beschouwen veel Mexicanen La Malinche als een verrader. Haar rol als vertolkster is vaak bezoedeld door deze perceptie. Zij is de belichaming geworden van het beroemde gezegde “Traduttore, traidore.”
Antonio Ruíz’s schilderij El sueño de la Malinche : Olieverf op doek, 11 7/8 x 15 3/4″. Galería de Arte Mexicano, Mexico City, 1939 met dank aan George Mason University’s Women in World History.