Maya (illusion)

World Psychology:Psychology by Country · Psychology of Displaced Persons

Hinduism

Psychology and Hinduism · Hindu

Hindu psychology ·

Hindu philosophy

Reincarnation · Moksha

Karma · Puja · Maya

Samsara · Dharma

Vedanta ·

Yoga · Ayurveda

Yuga · Vegetarianism

Bhakti · Hindu Idealism

Scriptures

Upanishads · Vedas

Brahmana · Bhagavad Gita

Ramayana · Mahabharata

Purana · Aranyaka

Shikshapatri · Vachanamrut

Maya in het hindoeïsme

In het hindoeïsme moet Maya worden doorzien om moksha (bevrijding van de ziel uit de cyclus van dood en wedergeboorte) te bereiken – ahamkar (ego-bewustzijn) en karma worden gezien als onderdeel van de bindende krachten van Maya. Maya wordt gezien als het fenomenale universum, een mindere werkelijkheidslens die bovenop het ene Brahman ligt, dat ons ertoe brengt de fenomenale kosmos als echt te beschouwen. Maya wordt ook gevisualiseerd als deel van het concept van de Goddelijke Moeder (Devi) in het Hindoeïsme. In het Hindoe geschrift ‘Devi Mahatmyam,’ wordt gezegd dat Mahamaya (Grote Maya) Vishnu’s ogen bedekt in Yoganidra (Goddelijke Slaap) gedurende de cycli van bestaan wanneer alles in één is opgelost. Door Mahamaya aan te sporen haar illusoire greep op Vishnu los te laten, kan Brahma Vishnu ertoe brengen hem te helpen bij het doden van twee demonen, Madhu en Kaitabh, die zich hebben gemanifesteerd vanuit Vishnu’s slapende vorm. Shri Ramakrishna sprak vaak over Moeder Maya en combineerde diepe Hindoe-allegorie met het idee dat Maya een mindere werkelijkheid is die overwonnen moet worden zodat men in staat is zijn of haar ware Zelf te realiseren.

Maya in de Hindoe-filosofie

In de Advaita Vedanta-filosofie is maya de beperkte, puur fysieke en mentale werkelijkheid waarin ons alledaagse bewustzijn verstrikt is geraakt. Maya wordt verondersteld een illusie te zijn, een versluiering van het ware, unitaire Zelf – de Kosmische Geest ook bekend als Brahman. Het concept van Maya werd uiteengezet in de Hindoe geschriften die bekend staan als de Upanishads. Vele filosofieën of religies trachten “door de sluier heen te prikken” om een glimp op te vangen van de transcendente waarheid, waaruit de illusie van een fysieke werkelijkheid voortkomt, voortkomend uit het idee dat voor het eerst tot leven kwam in de Hindoe-stroming van Vedanta. Maya is noch waar, noch onwaar. Aangezien Brahman de enige waarheid is, kan Maya niet waar zijn. Aangezien Maya ervoor zorgt dat de materiële wereld gezien wordt, kan het niet onwaar zijn. Vandaar dat Maya wordt beschreven als onbeschrijflijk. Zij heeft twee hoofdfuncties – de ene is om Brahman te bedekken en het te verbergen voor onze geest. De andere is om de materiële wereld voor te stellen in plaats van Brahman. Ze is vernietigbaar. Denk aan een illusie van een touw dat verward wordt als een slang in de duisternis. Net zoals deze illusie vernietigd wordt wanneer ware kennis van het touw wordt waargenomen, zo wordt ook Maya vernietigd voor een persoon wanneer hij Brahman waarneemt met transendentale kennis. Er wordt ook een metafoor gegeven – wanneer de weerspiegeling van Brahman op Maya valt, verschijnt Brahman als God (de Allerhoogste Heer). Op het pragmatische niveau, waar de wereld als waar wordt beschouwd, wordt Maya de goddelijke magische kracht van de Allerhoogste Heer, om de wereld te scheppen en te regeren. Maya is de vrome dienaar van God. God is niet gebonden door Maya, net zoals een magiër niet wordt misleid door zijn eigen magie. Vandaar dat God Gelukzaligheid is. Echter, onverlichte jiva zijn de dienaren van Maya, vandaar dat zij in ellende verkeren.

In het Hindoeïsme moet Maya worden doorzien om moksha (bevrijding van de ziel uit de cyclus samsara) te bereiken -ahamkar (ego-bewustzijn) en karma worden gezien als onderdeel van de bindende krachten van Maya. Maya wordt gezien als het fenomenale universum, een mindere werkelijkheids-lens over het ene Brahman dat ons ertoe brengt de fenomenale kosmos als echt te beschouwen.

Door Sri Sankaracharya

Het Allerhoogste Zelf (of Ultieme Werkelijkheid) die Zuiver Bewustzijn is, nam Zichzelf waar door Zelf-zijn (d.w.z. Bestaan met “ik”-bewustzijn). Hij werd begiftigd met de naam “Ik”. Daaruit ontstond de basis van verschil.
Hij bestaat waarlijk in twee delen, op grond waarvan, de twee man en vrouw konden worden. Daarom wordt deze ruimte altijd volledig opgevuld door de vrouw (of het vrouwelijke principe) zeker.
En Hij, dit Allerhoogste Zelf dacht (of reflecteerde). Daaruit werden menselijke wezens geboren. Aldus zeggen de Upanishads door de verklaring van wijze Yajnavalkya aan zijn vrouw.
Van de ervaring van gelukzaligheid gedurende een lange tijd, ontstond er in het Allerhoogste Zelf een bepaalde staat als een diepe slaap. Uit die (toestand) ontstond Maya (of de illusoire kracht van het Allerhoogste Zelf), net zoals een droom ontstaat in de slaap.
Deze Maya is zonder de kenmerken van (of verschillend van) Werkelijkheid of onwerkelijkheid, zonder begin en afhankelijk van de Werkelijkheid die het Allerhoogste Zelf is. Zij, die de vorm heeft van de Drie Guna (kwaliteiten of energieën van de Natuur) brengt het Universum voort met beweeglijke en onbeweeglijke (objecten).
Wat Maya betreft, het is onzichtbaar (of niet ervaren door de zintuigen). Hoe kan het een ding voortbrengen dat zichtbaar is (of ervaren door de zintuigen)? Hoe wordt hier een zichtbaar stuk stof voortgebracht door draden van onzichtbare aard?
Zoals er de emissie is van het voortplantingsvocht op een goed kledingstuk vanwege de ervaring van copulatie in een droom, wordt de vervuiling van het kledingstuk bij het ontwaken als echt gezien terwijl de copulatie niet echt was, de man in de droom echt was (terwijl) de vrouw onecht was en de vereniging van de twee vals was (maar), de emissie van het voortplantingsvocht echt was, zo gebeurt het ook in de materie in kwestie.
Dus is Maya onzichtbaar (of buiten de zintuiglijke waarneming). (Maar) dit universum dat zijn uitwerking is, is zichtbaar (of waargenomen door de zintuigen). Dit zou Maya zijn die, van haar kant, de producent van vreugde wordt door haar eigen vernietiging.
Zoals de nacht (of duisternis) is Maya uiterst onoverkomelijk (of uiterst moeilijk te begrijpen). Haar aard wordt hier niet waargenomen. Zelfs terwijl het zorgvuldig wordt geobserveerd (of wordt onderzocht) door wijzen, verdwijnt het als de bliksem.
Maya (de illusoire kracht) is wat wordt verkregen in Brahman (of de Ultieme Realiteit). Van Avidya (of onwetendheid of spirituele onwetendheid) wordt gezegd dat het afhankelijk is van Jiva (de individuele ziel of het geïndividualiseerde bewustzijn). Geest is de knoop die Bewustzijn en materie verbindt.
Ruimte omsloten door een pot, of een kruik of een hut of een muur heeft hun verschillende benamingen (bijv.,potruimte, kruikruimte etc.). Zo wordt ook over Bewustzijn (of het Zelf) dat hier door Avidya (of onwetendheid) wordt omhuld, gesproken als jiva (de individuele ziel).
Objectie: Hoe zou onwetendheid inderdaad een bedekking (of een verhullende factor) kunnen worden voor Brahman (of de Allerhoogste Geest) die Zuiver Bewustzijn is, alsof de duisternis die voortkomt uit de nacht (een verhullende factor zou kunnen worden) voor de zon die zelflichtend is?
Zoals de zon verborgen wordt door wolken die door de zonnestralen worden voortgebracht, maar zeker, het karakter van de dag wordt niet verborgen door die gewijzigde dichte verzameling wolken, zo wordt het Zelf, hoewel zuiver, (of onbevlekt) voor lange tijd verhuld door onwetendheid. Maar zijn kracht van Bewustzijn in levende wezens, die in deze wereld gevestigd is, wordt niet verhuld.

Maya begrijpen door Bhagavad Gita verzen

Bhagavad Gita, Ch.14, Vers 3. “Mijn schoot is de grote Natuur (Prakriti of MAYA). Daarin plaats ik de kiem (embryo van het leven). Vandaar is de geboorte van alle wezens”.

Bhagavad Gita, Ch. 14, Vers 4 “Welke vormen ook geboren worden, O Arjuna, in welke baarmoeder dan ook, de grote Brahma (Natuur) is hun baarmoeder en Ik ben de zaadgevende vader.”

Verklarende uitleg: Prakriti (Natuur), bestaande uit de drie kwaliteiten (Sattwa, Rajas en Tamas), is de materiële oorzaak van alle wezens.

In de grote Prakriti plaats ik het zaad voor de geboorte van Brahma (de schepper, ook bekend als Hiranyagarbha, of Ishwar, of de geconditioneerde Brahman); en het zaad geeft geboorte aan alle wezens. De geboorte van Brahma (de schepper) geeft aanleiding tot de geboorte van wezens.

De oernatuur (prakriti) geeft geboorte aan Brahma, die alle wezens schept.

(Ik ben de vader; de oernatuur is de moeder).

Bhagavad Gita, Ch.13, vers 26. “Overal waar een wezen geboren wordt, hetzij onbeweeglijk of bewegend, weet gij Arjuna, dat het voortkomt uit de vereniging tussen het veld en de kenner van het veld”. (Purusha is de kenner van het veld; Prakriti is het veld; Shiva is een andere naam voor de kenner van het veld en Shakti is het veld; Geest is een andere naam voor de kenner van het veld en Materie (Prakriti) is het veld).

Bhagavad Gita, Ch. 7, Vers 4. “Ik ben begiftigd met twee Shakti’s, namelijk de superieure en de inferieure natuur; het veld en zijn kenner (geest is de kenner van het veld; materie is het veld.) Ik verenig deze twee”.

Bhagavad Gita, Ch.7, Vers 6. “Ken deze twee – mijn hogere en lagere naturen – als de baarmoeder van alle wezens. Daarom ben ik de bron en de ontbinding van het hele universum”.

Bhagavad Gita, Ch.13, Vers 29. “Hij ziet, die ziet dat alle handelingen door de natuur alleen worden verricht, en dat het Zelf minder handeling is”.

(Het Zelf is de stille getuige).

Bhagavad Gita, Ch.9, Vers 17. “Ik ben de vader van deze wereld, de moeder, de schenker van de vruchten der handelingen en de grootvader; het enige dat gekend moet worden, de zuiveraar, de heilige eenlettergrepigheid (AUM), en ook de Rg, de Sama en de Yajur Veda’s”.

Maya in de Hindoe Mythologie

Maya is ook de naam van een Asura, die de schoonvader was van de Heer van Lanka, Ravana en de vader van Mandodari. Hij is de aartsvijand van Vishwakarma, de hemelse architect van de Goden. Zijn kennis en vaardigheden zijn verenigbaar met die van Vishwakarma. Toen Lanka door Hanuman werd verwoest, was het de Koning der Demonen, Maya, die de schoonheid van dat eilandenrijk had hersteld.

Maya als de Godin

In het Hindoeïsme wordt Maya ook gezien als een vorm van Laksmi, een Goddelijke Godin. Haar beroemdste uitdrukking is te zien in de Devi Mahatmyam, waar zij bekend staat als Mahamaya.

In essentie verblindt Mahamaya (grote Maya) ons zowel in begoocheling (moha) als heeft zij de macht om ons ervan te bevrijden. Maya, gesuperponeerd op Brahman, de ene goddelijke grond en essentie van het monistische Hindoeïsme, wordt voorgesteld als één met Laxmi, Durga, enz. Een grote moderne (19e eeuwse) Hindoe wijsgeer die vaak sprak over Maya als zijnde hetzelfde als het Shakti principe van het Hindoeïsme was Shri Ramakrishna.

In het Hindoe geschrift ‘Devi Mahatmyam,’ wordt gezegd dat Mahamaya (Grote Maya) Vishnu’s ogen bedekt in Yoganidra (Goddelijke Slaap) gedurende de cycli van het bestaan wanneer alles in één is opgelost. Door Mahamaya aan te sporen haar illusoire greep op Vishnu los te laten, kan Brahma Vishnu ertoe brengen hem te helpen bij het doden van twee demonen, Madhu en Kaitabh, die zich hebben gemanifesteerd vanuit Vishnu’s slapende vorm. Sri Ramakrishna Paramahamsa sprak vaak over Moeder Maya en combineerde diepe Hindoe-allegorie met het idee dat Maya een mindere werkelijkheid is die overwonnen moet worden zodat men in staat is zijn of haar ware Zelf te realiseren.

Maya in het Boeddhisme

Zie ook: Werkelijkheid in het boeddhisme

Er is een scala van overtuigingen in het boeddhistische denken met betrekking tot de vraag naar de werkelijkheid van de wereld. Sommige scholen in de Tibetaanse traditie die de doctrine van Dzogchen aanhangen, stellen dat de wereld illusoir is, als een droom.

Concepten analoog aan Maya

Sommige dialogen van Plato bevatten ook ideeën die aan Maya doen denken, met name de beroemde “Allegorie van de grot”.

La vida es sueño (“Het leven is een droom”) is een toneelstuk van de Spaanse barokke toneelschrijver Calderón de la Barca, afgeleid van de legende van de jonge Boeddha en de legende van Barlaam en Josaphat.Vanuit een katholiek contrareformatorisch standpunt verkent Calderón het concept van de vrije wil en moreel gedrag in een wereld van illusie.

Arthur Schopenhauer gebruikt de term “Sluier van Maya” om zijn visie op De Wereld als Wil en Voorstelling te beschrijven.

Een Cursus in Wonderen beschouwt de perceptuele wereld als een illusie. De metafysica komt dicht in de buurt van Advaita Vedanta.

De christelijke wetenschap leert dat de fysieke wereld een “vergissing” is en dat de werkelijkheid in werkelijkheid volledig spiritueel is.

Er zijn talloze aanpassingen van en verwijzingen naar het concept in de populaire cultuur, met name in The Matrix-trilogie.

From a Proto-Indo-Iranian *māyā, cognate to Avestan māyā with an approximate meaning of “miraculous force”, of uncertain etymology, either from a root may- “exchange”, or from a root mā- “measure”, among other suggestions; Mayrhofer, EWAia (1986-2001), s.v.

J. Gonda, Four studies in the language of the Veda, Disputationes Rheno-Traiectinae (1959), pp. 119ff, 139ff., 155ff., 164ff.

This article seems to be biased or has no references.
You can help the Psychology Wiki by citing appropriate references.
Please see the relevant discussion on the talk page.