Oculaire (oog) pijn en scheelzien bij honden

Overzicht van oogpijn en scheelzien bij honden

De meest duidelijke tekenen van pijn in verband met oogaandoeningen bij honden zijn scheelzien en het gesloten houden van de oogleden. Knijpen met de ogen kan zowel het gevolg zijn van uitwendige als inwendige irritatie van het oog. Andere mogelijke tekenen van oogpijn zijn tranen, met de tenen in het oog krabben, wrijven in het gezicht, terughoudendheid om hard voedsel te eten of de bek volledig te openen, en terughoudendheid om geaaid te worden. Oogpijn kan de hond erg gevoelig maken voor licht, en de hond kan fel licht proberen te vermijden. Dit symptoom, fotofobie genoemd, wordt vaak geassocieerd met ernstige oogziekten.

Hieronder geven we u mogelijke oorzaken van oogpijn en scheelzien bij honden, gevolgd door gedetailleerde en diepgaande informatie over hoe u de onderliggende oorzaak kunt vaststellen.

Het is niet altijd gemakkelijk te zeggen of uw hond oogpijn heeft en soms merkt u alleen subtiele gedragsveranderingen. Veel honden trekken zich instinctief terug als ze pijn of ongemak aan hun ogen ervaren. Gedragsveranderingen zoals meer slapen, zich verstoppen, verminderde eetlust, minder speelsheid en een agressieve houding zijn vaak subtielere uitingen van oogongemakken. Het besef dat deze subtiele uitingen verband houden met een oogaandoening kan pas komen nadat de oogaandoening is opgelost en het huisdier zijn “normale” gedragspatroon heeft hervat.

Oorzaken van oogpijn bij honden

Er zijn veel verschillende oorzaken van oogpijn. Hieronder worden er enkele beschreven:

• Het hoornvlies en het bindvlies hebben een rijke concentratie pijnvezels (zenuwen), met het hoogste aandeel in de buurt van hun oppervlakken. Deze verdeling van zenuwvezels is de reden waarom grote, oppervlakkige zweren van het hoornvlies pijnlijker kunnen zijn dan kleinere, diepere zweren. Een hoornvlieszweer of -kras kan ook reflexpijn en spasme van de iris aan de binnenkant van het oog veroorzaken. Wanneer dit gebeurt, vernauwt de pupil zich (miosis), en de iris zwelt op en het bindvlies wordt rood (bloeddoorlopen). Een specifiek oogheelkundig medicijn, atropine genaamd, wordt gebruikt om dit type pijn te behandelen.
• Afwijkend materiaal op het oogoppervlak is vaak pijnlijk.
• Honden die anterieure uveitis (ontsteking van de iris) ontwikkelen, kunnen ook tekenen van oogpijn vertonen. Er zijn tal van oorzaken van uveïtis.
• Glaucoom of verhoogde druk in het oog kan zeer pijnlijk zijn voor de hond.
• Trauma aan het gezicht, oogleden, het oog zelf, en de weefsels achter het oog kan dramatische pijn tot gevolg hebben.
• Infecties achter het oog en binnen de oogkas (orbit) zijn vaak pijnlijk en het dier kan proberen te voorkomen dat de bek volledig wordt geopend bij deze aandoeningen.
• Onvoldoende traanproductie, of droog oog, kan een korrelig, pijnlijk gevoel aan het oppervlak van het oog veroorzaken.
• In tegenstelling tot het hoornvlies, bindvlies en iris, hebben het netvlies en de oogzenuw geen pijnsensatie. Therefore, diseases such as retinal degeneration, retinitis (inflammation of the retina) and optic neuritis (inflammation of the optic nerve) do not cause outward signs of pain.
  

  What to Watch For

• Squinting or holding the eye closed
• Excessive tearing
• Mucoid or pus-like ocular discharge
• Bloodshot or reddened conjunctiva
• Cloudiness or bluish haze or film covering the eye
• Dilated, constricted or unequal pupil sizes
• Photophobia
• Excessive pawing or rubbing of the eyes
• Swelling of the eyelids or eyeball
• Protrusion of the third eyelid so that is covers part of the eye
• Reduced vision or blindness
• Lethargy (lack of energy)
• Decreased appetite
• Pain upon opening the mouth, reluctance to fully open the mouth
• Hiding

  Diagnosis of Eye Pain and Squinting

  Veterinary care includes diagnostic tests to determine what is causing the eye pain and to direct subsequent treatment. Uw dierenarts kan het volgende doen:

• Volledige anamnese en lichamelijk onderzoek
• Volledig oogheelkundig onderzoek inclusief een Schirmer traan test, fluoresceïne kleuring van het hoornvlies, tonometrie, onderzoek van de oogleden en het oogoppervlak met vergroting (zoals spleetlamp biomicroscopie), en gedetailleerd onderzoek van het voorste en achterste deel van het oog. Een grondig oogonderzoek kan pas mogelijk zijn nadat plaatselijke verdovingsmiddelen zijn toegediend en het scheelzien (tijdelijk) is verlicht. Sommige honden zijn zo extreem pijnlijk dat voor oculair onderzoek sedatie van het dier nodig kan zijn.
• Echografie van de ogen als het oog te ondoorzichtig is om een goed onderzoek mogelijk te maken of als ziekten achter het oog worden vermoed
• Cytologie (volledige celanalyse) en kweek van cellen verzameld uit hoornvlieswonden of zweren
• Volledig bloedbeeld en serumbiochemisch onderzoek als andere onderliggende problemen worden vermoed
• Röntgenfoto’s van de schedel om te kijken naar breuken, metalen vreemde voorwerpen en andere aandoeningen van het hoofd
• Computerized tomography (CT) of magnetic resonance imaging (MRI) om de weefsels achter en rond het oog te beoordelen
  

  Behandeling van oogpijn en scheelzien bij de hond

• Behandeling is afhankelijk van de oorzaak van de oogpijn en het scheelzien. Er is geen algemene behandeling voor deze symptomen. Helaas zijn plaatselijke verdovingsmiddelen te giftig om herhaaldelijk op het oog te gebruiken en verliezen ze snel hun vermogen om het oog te verdoven bij herhaalde toepassingen.
• Behandeling kan bestaan uit een medische behandeling, een chirurgische ingreep, of beide om de pijnlijke oogaandoening te verhelpen.

Huiszorg

Aanbevelingen voor thuiszorg hangen af van de onderliggende oorzaak van het probleem. Onmiddellijk medische hulp van een dierenarts inroepen is van cruciaal belang, omdat veel oorzaken van oogpijn en scheelzien bedreigend zijn voor het gezichtsvermogen en de meeste een specifieke medische en/of chirurgische behandeling vereisen.

Verwijder overtollige oogafscheiding voorzichtig met een warme vochtige doek om korstvorming en klontering van het haar rond de ogen te voorkomen. Stop met alle pogingen als de hond agressief wordt of als de pijn lijkt te verergeren door deze pogingen.

Als het gezichtsvermogen lijkt te zijn aangetast, minimaliseer dan de stress en het risico op letsel door het huisdier in een veilige ruimte op te sluiten totdat de oorzaak van het probleem is vastgesteld. Houd uw huisdier in een zwak verlichte ruimte of kamer om eventuele fotofobie te verlichten.

Diepgaande informatie over oogpijn bij honden

Squinting en fotofobie kunnen één of beide ogen tegelijk aantasten. Soms zijn beide ogen scheel, zelfs als maar één oog pijnlijk is. Het loensen is echter meestal dramatischer in het zieke oog. Het is belangrijk om huisdieren goed in de gaten te houden op subtiele gedragsveranderingen, omdat veel dieren zich instinctief terugtrekken en zich meer terugtrekken als ze pijn of ongemak aan hun ogen ondervinden.

Veel oogziekten leiden tot oogpijn. Ziekten van de oogleden, het hoornvlies, het bindvlies, de iris, de voorste oogkamer en de oogkas geven de meest duidelijke tekenen van oogpijn. Een grondig oogheelkundig en lichamelijk onderzoek is nodig om te bepalen welke diagnostische tests nodig zijn om de oorzaak van de pijn vast te stellen.

Bij jongere dieren zijn oogtrauma’s, erfelijke of aangeboren aandoeningen en infecties veel voorkomende oorzaken van oogpijn. Bij oudere huisdieren kunnen chronische ontstekingen, immuun-gemedieerde en neoplastische (kanker) ziekten vaker voorkomen.

Oorzaken van oogpijn en scheelzien bij honden

De volgende zijn de belangrijkste oorzaken van oogpijn:

• Proptosis, of voorwaartse verplaatsing van het oog uit de oogkas na een of ander trauma
• Kraswonden, rijtwonden en vreemde voorwerpen
• verwondingen aan de oogkas die resulteren in oppervlakkige schaafwonden en zweren
• terugkerende of chronische hoornvlieszweren die ontstaan door genezingsdefecten binnen het hoornvlies
• Naar binnen rollen van de ooglidranden (entropion), waardoor de haren tegen het hoornvlies wrijven
• Een extra rij wimpers die uit de rand van het ooglid groeien (distichiasis) en tegen het hoornvlies wrijven
• Wimpers die onder het ooglid vandaan groeien (ectopische cilia) en tegen het hoornvlies wrijven
• Een extra rij wimpers die onder het ooglid vandaan groeien (ectopische cilia) en tegen het hoornvlies wrijven
• wrijven over het hoornvlies
• Verwondingen en infecties van het ooglid
• Schudelijke of geleidelijke vermindering van de traanproductie (keratoconjunctivitis sicca) met uitdroging van het oog als gevolg
• Zekere vormen van ontsteking van het hoornvlies (keratitis), vooral die welke de bovenste laag van het hoornvlies onderbreken
• Conjunctivale krassen, rijtwonden en vreemde voorwerpen
• Blootstelling van het oog aan chemicaliën, rook, vuur en andere schadelijke stoffen
• Anterieure uveïtis door verschillende oorzaken (anterieure uveïtis)
• Doordringend trauma aan het oog
• Bloedingen in het oog (hyphema)
• Voorwaartse verplaatsing van de lens (luxatie), met de ontwikkeling van acuut glaucoom
• Glaucoom (verhoogde druk in het oog), vooral wanneer de drukstijging plotseling optreedt
• Orbitale aandoeningen, zoals orbitale ontsteking of infectie, orbitaal abces, neusinfectie of ziekte met uitbreiding naar de orbit
• Trauma en fracturen aan de botten rond het oog

Diagnostiek in de diepte

Diagnostische tests die worden gebruikt om de oorzaak van de oogpijn te bepalen, worden door uw dierenarts gekozen op basis van de bevindingen van het oogheelkundig onderzoek, lichamelijk onderzoek, eerdere geschiedenis van oogheelkundige ziekte, en de reactie op eerdere behandeling. Zorg ervoor dat u uw dierenarts informeert over alle medicijnen die uw huisdier momenteel krijgt toegediend.

• Volledige medische voorgeschiedenis en lichamelijk onderzoek. Historische informatie over zowel eerdere als lopende oogheelkundige aandoeningen is belangrijk om te bepalen of de huidige symptomen een chronische of acute oogheelkundige ziekte vertegenwoordigen.
• Volledig oogheelkundig onderzoek met inbegrip van een Schirmer traan test, fluoresceïne kleuring van het hoornvlies, tonometrie, onderzoek van de oogleden en het oppervlak van het oog met vergroting (zoals spleetlamp biomicroscopie), en gedetailleerd onderzoek van de voorste en achterste delen van het oog. Een grondig oogonderzoek kan pas mogelijk zijn nadat plaatselijke verdovingsmiddelen zijn toegediend en het scheelzien (tijdelijk) is verlicht. Sommige honden zijn zo extreem pijnlijk dat voor oculair onderzoek sedatie van het dier nodig kan zijn.

  Uw dierenarts kan van geval tot geval andere diagnostische tests aanbevelen, zoals:

Oculaire echografie om details in een oog zichtbaar te maken die worden verduisterd door ontsteking, bloed, tumor, lens luxatie, cataract of miotische (vernauwde) pupil. Een veterinaire oogarts of radioloog kan deze test uitvoeren of interpreteren voor uw dierenarts.

• Cytologie (volledige celanalyse) en kweek van cellen verzameld uit hoornvlies wonden of zweren om de aanwezigheid van infectueuze organismen te evalueren.
• Volledig bloedbeeld om de aanwezigheid van infecties, bloedarmoede en lage aantallen bloedplaatjes te beoordelen
• Gespecialiseerd bloedonderzoek om het stollingsvermogen van het bloed te beoordelen
• Biochemisch onderzoek om te zoeken naar andere orgaanziekten, zoals secundaire aandoeningen en gelijktijdige problemen, en om het narcoserisico tot een minimum te beperken
• Serumonderzoek naar schimmelinfecties
• Serumonderzoek naar tekenoverdraagbare infecties
• Serumonderzoek naar parasitaire infecties zoals hartworm en toxoplasmose
• X-röntgenfoto’s van het hoofd en de botten om breuken vast te stellen bij honden die hoofd- en oogletsel hebben opgelopen
• Computerized tomography (CT) of magnetic resonance imaging (MRI) van het oog en de botten
• Bloeddrukonderzoek om verhoogde bloeddruk vast te stellen die diagnostisch is voor systemische hypertensie

Behandeling in de diepte

Bloeddrukonderzoek om verhoogde bloeddruk vast te stellen die diagnostisch is voor systemische hypertensie

Behandeling in de dieptediepgang

Stel niet uit om het huisdier naar een dierenarts te brengen voor onderzoek, aangezien veel oorzaken van een pijnlijk oog bedreigend zijn voor het gezichtsvermogen en onmiddellijke medische aandacht vereisen. Veel oorzaken van acute (plotselinge) oogpijn worden beschouwd als medische noodgevallen en vereisen in bepaalde omstandigheden een chirurgische ingreep om het gezichtsvermogen te behouden. Voor een zo succesvol mogelijke chirurgische behandeling is tijd van essentieel belang. Als het gezichtsvermogen niet kan worden gered, vergroot een snelle medische behandeling de kans dat de oogbol kan worden behouden.

• Laat het huisdier niet wrijven aan of traumatiseren van pijnlijke of pijnlijke ogen. Een beschermende kraag, een Elizabethaanse kraag genaamd, kan nodig zijn om zelftrauma te voorkomen en kan worden verkregen bij uw dierenarts of dierenwinkel.
• Gebruik geen huismiddeltjes of menselijke vrij verkrijgbare geneesmiddelen die zijn ontworpen om de roodheid of irritatie van de ogen te verminderen, omdat deze producten de tekenen van oogpijn kunnen verergeren.

  Het is belangrijk voor huisdiereigenaren van rashonden om op de hoogte te zijn van eventuele oogheelkundige aandoeningen waarvoor het ras aanleg heeft om te ontwikkelen. Er zijn talrijke erfelijke oogziekten die bij bepaalde hondenrassen voorkomen en veel van deze ziekten gaan gepaard met oogpijn en scheelzien.

  Vroegtijdige medische en/of chirurgische behandeling is geïndiceerd om het gezichtsvermogen te behouden voor de volgende mogelijk erfelijke of rasgebonden oogaandoeningen:

• Glaucoom
• Lens luxatie (verplaatsing)
• Entropion (naar binnen rollen van de ooglidrand)
• Distichiasis (extra rijen wimpers)
• Ectopische cilia (haar dat onder het ooglid uitgroeit)
• Cataract
• Keratoconjunctivitis sicca (droog oog syndroom)

  Brachycephalische (plat-hondenrassen zijn vatbaar voor hoornvlieszweren, schaafwonden en krassen. Deze rassen hebben meestal grote, prominente ogen die vatbaarder zijn voor hoornvliesletsels zoals krassen en zweren. Deze rassen hebben ook zeer ondiepe oogkassen, waardoor ze vaker (en gemakkelijker) hun oogbal of oogbol verplaatsen dan niet-brachycephale rassen.

• Topische antibiotica kunnen worden gebruikt om sommige hoornvlies- of bindvliesverwondingen en infectieuze processen te behandelen, maar de onderliggende oorzaak moet ook worden behandeld.
• Diepe hoornvlieszweren en perforaties moeten chirurgisch worden gestabiliseerd.
• Scheuringen van de oogleden, het hoornvlies en de sclera vereisen ook chirurgische reparatie.
• Vorming of aangeboren ooglid misvormingen vereisen meestal chirurgische correctie.
• Vreemde voorwerpen in het hoornvlies en bindvlies worden verwijderd met een tang of chirurgisch.
• Verplaatste of proptosed oogbollen kunnen chirurgisch worden verplaatst of moeten worden verwijderd (enucleated) als het oog overmatig wordt verwond.
• Anterieure uveïtis kan worden behandeld met topische ontstekingsremmende medicijnen, systemische medicijnen, of beide.
• Glaucoom kan worden behandeld met medicijnen, chirurgie, of beide.
• Lens luxaties worden behandeld met specifieke oogheelkundige medicijnen of chirurgie, of beide.
• Orbitale infecties kunnen worden behandeld met antibiotica en/of chirurgie

  Optimale therapie van elke acute of chronische oogheelkundige ziekte die leidt tot symptomen van oogpijn hangt af van het vaststellen van de juiste diagnose. Er zijn talloze mogelijke oorzaken van oculaire pijn en scheelzien, en voordat een behandeling kan worden aanbevolen, is het van essentieel belang om de onderliggende reden te identificeren. Niet-specifieke therapie is geen vervanging voor een definitieve behandeling van de hoofdziekte die verantwoordelijk is voor de aandoening van het huisdier. De eerste therapie moet gericht zijn op de primaire oorzaak van de oogpijn.