Wetenschapper, uitvinder en auteur
Geboren op 29 augustus 1947, in Boston, MA; dochter van Richard Grandin (een makelaar) en Eustacia Cutler (een schrijfster, zangeres en actrice; meisjesnaam, Purves). Opleiding: Franklin Pierce College, B.A. (met onderscheiding), 1970; Arizona State University, M.S., 1975; University of Illinois-Urbana, Ph.D., 1989.
Adressen: Kantoor -Departement Dierwetenschappen, Colorado State University, Fort Collins, CO 80523.
Carrière
Redacteur veehouderij, Arizona Farmer Ranchman, Phoenix, AZ, 1973-78; ontwerper uitrusting, Corral Industries, Phoenix, 1974-75; oprichter en adviseur, Grandin Livestock Handling Systems, 1975-; voorzitter commissie veehouderij, Livestock Conservation Institute, Madison, WI, 1976-95; Colorado State University, Fort Collins, begon als docent, werd universitair hoofddocent veehouderij, 1990-; commissie dierenwelzijn, American Meat Institute, 1991-.
Lid: American Society of Animal Science, American Society of Agricultural Engineers, American Society of Agricultural Consultants, American Registry of Professional Animal Scientists, National Institute of Animal Agriculture.
Onderscheidingen: Ontvanger van talrijke prijzen voor speciaal onderwijs, de vee-industrie en dierenwelzijnsgroepen, waaronder: Meritorious Service, Livestock
Conservation Institute, 1984; Trammel Crow Award, Autism Society of America, 1989; Industry Innovator’s Award, Meat Marketing and Technology magazine, 1994; Industry Advancement Award, American Meat Institute, 1995; Animal Management Award, American Society of Animal Science, 1995; Harry Rowsell Award, Scientists’ Center for Animal Welfare, 1995; Respect for animals, their nature and welfare award, Animal Welfare Foundation of Canada, 1995; Forbes Award, National Meat Association, 1998; Geraldine R. Dodge Foundation Award voor humane ethiek in actie, Purdue University, 1998; Vrouw van het jaar in dienst van de landbouw, Progressive Farmer magazine, 1999; Humane Award, American Veterinary Medical Association, 1999; Animal Welfare Award, Animal Transportation Association, 1999; Founders Award, American Society for the Prevention of Cruelty to Animals, 1999; Joseph Wood Krutch Medal, Humane Society of the United States, 2001; Richard L. Knowlton Award for Innovation, tijdschrift Meat Marketing and Technology, 2001; Richard L. Knowlton Award for Innovation, tijdschrift Meat Marketing and Technology, 2002; Animal Welfare Award, Royal Society for the Prevention of Cruelty in Animals, 2002; University of Illinois Alumni Illini Comeback Award, 2002; President’s Award, National Institute of Animal Agriculture, 2004.
Sidelights
Diergedragswetenschapper Temple Grandin heeft haar carrière gewijd aan het verbeteren van de omstandigheden in de grote verwerkingsfabrieken die elk jaar een deel van de 40 miljard pond rundvee en varkens slachten voor menselijke consumptie in de Verenigde Staten. Ze is een groot voorstander van een meer humane behandeling van vee, en heeft tal van innovaties in dergelijke faciliteiten ontworpen die helpen om stress bij de dieren tijdens hun laatste minuten te verminderen. Grandin’s missie is diep verbonden met haar autisme, en ze crediteert deze ontwikkelingsstoornis van de hersenen voor haar succes als wetenschapper. Toen ze eenmaal inzag dat dieren en autistische mensen bepaalde eigenschappen delen, zoals een afhankelijkheid van visuele aanwijzingen om door hun omgeving te navigeren, begon ze te heroverwegen hoe vee wordt behandeld in de rundvlees- en varkensvleesindustrie. Sinds het begin van de jaren negentig heeft een groot aantal Amerikaanse slachthuizen haar ontwerpen en innovaties geïmplementeerd, en voldoen ze aan de richtlijnen voor menselijke behandeling die ze voor het American Meat Institute heeft opgesteld.
Grandin werd in 1947 geboren in Boston, Massachusetts. Haar vader was makelaar en haar moeder was schrijfster, zangeres en actrice. Zij wijdde haar tijd aan het verbeteren van Grandins leven nadat bij haar als peuter autisme was geconstateerd. Autisme is een ontwikkelingsstoornis van de hersenen, en de oorsprong ervan is het onderwerp van een enorm wetenschappelijk debat. Autisme tast de gebieden van de hersenen aan die het abstracte denken, de taal en de sociale interactie sturen, en Grandin vertoonde de klassieke symptomen van de aandoening in haar vroegste jaren – ze sprak weinig, hield er niet van om vastgehouden of aangeraakt te worden, en was geneigd om in woedende driftbuien op te lossen als ze werd geprovoceerd. In het begin van de jaren 1950 werden autistische kinderen echter soms ten onrechte beschouwd als kinderen met een ontwikkelingsstoornis, en de medische wereld raadde vaak opname in een instelling aan. Grandin’s ouders kregen te horen dat hun dochter een hersenbeschadiging had, en stelden een instelling voor langdurige zorg voor haar voor.
In plaats daarvan nam Grandin’s moeder haar mee naar een neuroloog, die een cursus logopedie voorstelde. Ze werd naar behoren ingeschreven in een programma, en thuis las haar moeder haar voortdurend voor. Het gezin kon zich ook een verzorger veroorloven die met Grandin speelde en haar ervan weerhield om zich in een hoekje terug te trekken, zoals autistische kinderen het liefst doen. Grandin’s moeder ging ook op zoek naar privé-scholen met sympathiek personeel dat bereid was om met de speciale behoeften van haar dochter te werken. Grandin schrijft toe dat deze vroege interventie haar uit het isolement van autisme heeft getrokken en de weg heeft vrijgemaakt voor haar professionele succes later in het leven.
Toen ze ouder werd, raakte Grandin gefascineerd door draaiende voorwerpen van welke soort dan ook; dergelijke fixaties komen vaak voor bij autisme en een andere verwante aandoening, het syndroom van Asperger. Ze werd ongelooflijk gestresst door alles wat draaide of een zoemend geluid maakte, maar leerde dat deuren haar leken te kalmeren. Door paniekaanvallen als gevolg van deze angsten, vluchtte Grandin in de zomer van haar tienerjaren naar de veeboerderij van haar tante in het westen.
Op een dag zag Grandin op de ranch een knijpkooi die veeboeren gewoonlijk gebruikten om een koe stil te zetten, zodat ze gevaccineerd of gebrandmerkt kon worden. De parachute fascineerde haar absoluut, en haar tante stemde toe om haar het te laten uitproberen – en Grandin hield van het kalmerende effect op haar zenuwen. Thuis bouwde ze haar eigen knijpkoker in haar slaapkamer, en een geavanceerde versie daarvan zou in de komende jaren in tal van scholen en behandelcentra voor autistische kinderen worden gebruikt.
De zomer op de ranch was belangrijk voor een andere openbaring voor Grandin: ze begon te beseffen dat dieren en autistische personen een belangrijke eigenschap deelden: beiden vertrouwden op visuele aanwijzingen om door hun wereld te navigeren. Bijvoorbeeld, een eekhoorn zal zijn voedsel op tientallen verschillende plaatsen verbergen voor de komende koudegolf, maar weet altijd waar de eikels en maïskolven zijn verstopt. Of een mier die een oriëntatiepunt passeert, draait zich om en bekijkt het van de andere kant; Grandin zegt dat ze dit ook doet, terwijl ze op de terugweg rijdt. Verder trekken niet-gedomesticeerde dieren zich, net als autistische mensen, terug voor menselijke aanraking.
Grandin ging naar het Franklin Pierce College in New Hampshire, en studeerde cum laude af in 1970. Hoewel medische professionals haar afraadden om de zelfgemaakte knijpkoker te gebruiken, stelde een van haar leraren voor dat ze in plaats daarvan zou proberen te leren waarom het voor haar werkte door wetenschap te studeren. Ze ging afstuderen in dierwetenschappen aan de Arizona State University, en begon ook te werken in de vee-industrie. Ze was vijf jaar lang vee-redacteur van de Arizona Farmer Ranchman en zag uit de eerste hand de methoden die werden gebruikt om vee te slachten in de grote vleesverwerkende bedrijven. Ze herkende dat vee, net als sommige autistische mensen, tekenen van enorme stress en angst vertoonde wanneer ze geconfronteerd werden met bepaalde visuele of auditieve aanwijzingen.
Grandin begon na te denken over het verminderen van die onrust door het herontwerpen van de trechter die de dieren naar hun dood leidde. Haar eerste succes kwam toen Corral Industries in Phoenix haar inhuurde om apparatuur voor haar fabrieken te ontwerpen, maar Grandin erkende dat hoewel haar autisme was geclassificeerd als de “hoog-functionerende” soort, ze niet over goede interpersoonlijke vaardigheden beschikte. Haar communicatie met anderen was vaak bot, met als gevolg dat ze soms vervreemd raakte van haar collega’s. Grandin besloot dat zelfstandig werken, in tijdelijke opdrachten, waarschijnlijk de voorkeur verdiende boven een standaardbaan waar relaties zich in de loop der tijd ontwikkelden, en dus richtte ze in 1975, het jaar waarin ze haar masterdiploma behaalde, haar eigen bedrijf op, Grandin Livestock Handling Systems.
In de volgende twee decennia werd Grandin een expert in het omgaan met dieren in slachthuizen en een van de meest gerespecteerde namen in haar vakgebied. De resultaten van haar onderzoeken werden gepubliceerd in diverse wetenschappelijke tijdschriften en vakpublicaties, en in 1989 promoveerde zij aan de Universiteit van Illinois in de dierwetenschappen. Tegen het midden van de jaren negentig begon de fast-food industrie aandacht te besteden aan haar werk, dankzij een smaadzaak die door het Britse rechtssysteem kronkelde. In die rechtszaak schreven en verspreidden medewerkers van de milieugroep Greenpeace een folder over de fastfoodgigant McDonald’s, waarin werd beweerd dat de praktijken in de slachthuizen die onder contract voor McDonald’s werkten, neerkwamen op dierenmishandeling.
McDonald’s, Burger King en bedrijven als ConAgra, die vlees via de toonbank aan de consument verkopen, hebben de grootschalige verwerking van dieren geperfectioneerd. Deze bedrijven, of bedrijven die onder contract met hen werken, fokken, voederen en slachten vee op uitgestrekte faciliteiten op het platteland die bekend staan als veevoederbedrijven, oftewel APO’s. Rundvee wordt geslacht als het tussen de 14 en 16 maanden oud is, en het proces omvat een schot in het voorhoofd met een verdovingsgeweer, waardoor het bewusteloos raakt. Vervolgens wordt het dier aan een van zijn achterpoten opgetild, waarna de keel wordt doorgesneden aan de zogenaamde “bloedrail”. Als de bedwelming en het doorsnijden goed zijn uitgevoerd, sterft het dier snel, en gaat het verder naar andere verwerkingsstations.
Het proces tegen McDonald’s in Groot-Brittannië was een lange en gecompliceerde rechtszaak, maar een rechter was het ermee eens dat sommige beschuldigingen gegrond waren, en dat er in het slachthuis soms sprake was van onmenselijke behandeling. McDonald’s huurde Grandin in als consultant om de omstandigheden te verbeteren en een breder public-relations debacle te voorkomen, en ze bezocht eerst een van de APO’s van het bedrijf met een aantal van de leidinggevenden van het bedrijf. “De dag dat ik naar een koeienslachterij ging,” vertelde ze in een interview met Dan Glaister van The Guardian, “was er een uitgemergelde halfdode magere koe. Ze zagen die een helling oplopen en recht in hun product. Ze waren niet blij.”
Een van de belangrijkste innovaties die Grandin bedacht was een glijbaan die het vee door het slachthuis leidde. Standaard goten waren in een rechte lijn gebouwd, en het vee kon meestal zien wat er voor hen lag. Grandin wist dat als een koe iets onverwachts voor zich zag, ze bevroor in hun spoor. Ze ontwierp een cirkelvormige stortkoker met hoge wanden om dit te verhelpen. Hoewel haar ideeën en suggesties aanvankelijk met scepsis werden begroet in de rundvleesindustrie, realiseerden de eigenaars van veefabrieken zich al snel dat dankzij Grandin’s ontwerp het vee minder aarzelde, en daardoor de efficiëntie van de fabriek verbeterde. Grandin herontwierp andere elementen in slachthuizen, gebaseerd op andere bevindingen uit haar onderzoek: vee verzet zich er bijvoorbeeld tegen om van fel zonlicht in een verduisterde ruimte te worden geleid, houdt niet van de kleur geel, en is van streek door kletterende metalen geluiden.
De vernieuwingen van Grandin werden ondersteund door concrete resultaten. Ze schreef over PSE, een classificatie van varkensvlees dat staat voor “bleek, zacht, en exudatief, ” of sijpelend. De aandoening, die als ongunstig voor de vleeskwaliteit werd beschouwd, werd in verband gebracht met hoge niveaus van stress bij varkens. Grandin drong er bij de fabrieken op aan de varkens in minder overvolle ruimten te huisvesten en ze koel te houden, indien nodig zelfs af te spuiten, voordat ze werden geslacht. Toen haar aanbevelingen in een bedrijf werden uitgevoerd, daalden de PSE-niveaus. Ze had dezelfde resultaten met vee, en stelde verbeteringen voor die leidden tot een vermindering van wat de industrie “donker snijrundvlees” noemt. Dit houdt verband met verlaagde glycogeenniveaus in de spieren, die de pH-balans van het vlees beïnvloeden.
McDonald’s en andere fast-food bedrijven, die de grootste verwerkers van rundvlees in de Verenigde Staten zijn, zijn begonnen met het implementeren van Grandin’s ontwerpen in de fabrieken die door de bedrijven worden gebruikt. Ze heeft ook richtlijnen geschreven voor het American Meat Institute, een industriegroep, en heeft een auditsysteem bedacht dat aangeeft hoe goed een fabriek voldoet aan de Humane Slaughter Act, de federale richtlijnen voor niet-kosjere vleesverwerkende faciliteiten in de Verenigde Staten. Haar richtlijnen meten het aantal dieren dat nog beweegt of geluiden maakt op de uitbloedingsrail, wanneer ze in theorie verdoofd hadden moeten zijn, en hoe goed de fabriek omgaat met “downers”, of dieren die te zwak of gewond zijn om zelf te lopen.
Grandin schreef over haar werk in 2005 in het boek Animals in Translation: Using the Mysteries of Autism to Decode Animal Behavior , dat ze per telefoon aan haar co-auteur dicteerde. Daarin geeft ze toe dat, hoewel veel dierenwelzijnsactivisten het eten van vlees volledig vermijden, veedieren in wezen door mensen werden gefokt om een doel te dienen, en dat mensen hun verzorgende rol moeten erkennen en dienovereenkomstig moeten reageren. “We zijn ze een fatsoenlijk leven en een fatsoenlijke dood verschuldigd, en hun leven moet zo min mogelijk stress met zich meebrengen,” schrijft ze. “Dat is mijn taak. Ik zou willen dat dieren meer konden hebben dan een leven met weinig stress en een snelle, pijnloze dood. Ik zou willen dat dieren ook een goed leven konden hebben, met iets nuttigs om te doen. Mensen waren ooit ook dieren, en toen we mensen werden, gaven we iets op. Dicht bij dieren zijn brengt iets daarvan terug.”
Grandin woont in Colorado en is universitair hoofddocent dierwetenschappen aan de Colorado State University in Fort Collins. Ze is ook de auteur van een autobiografie uit 1986, Emergence: Labeled Autistic , tien jaar later heruitgegeven toen Grandin steeds prominenter werd in haar vakgebied, evenals Thinking in Pictures and Other Reports from My Life with Autism. Eminent neuroloog en auteur Oliver Sacks schreef het voorwoord van dit laatste werk, en Sacks wijdde ook een heel eigen boek aan Grandin’s prestaties, An Anthropologist on Mars.
Grandin schreef, met de hulp van co-auteur Kate Duffy, het in 2004 verschenen boek Developing Talents: Careers for Individuals with Asperger Syndrome and High-Functioning Autism. Ze was ook co-auteur van een boek over sociale regels met Sean Barron getiteld Unwritten Rules of Social Relationships in 2005. Zij geeft regelmatig lezingen over autisme en dringt er bij ouders en opvoeders van kinderen met autisme en het syndroom van Asperger op aan zich aan een aantal belangrijke regels te houden, zoals het vermijden van televisie en videospelletjes als vorm van vermaak, en het aanmoedigen van de ontwikkeling van computervaardigheden in een vroeg stadium als communicatiemiddel. Bovenal dringt ze er bij de niet-getroffenen op aan de aandoening in een ander licht te zien. “We moeten veel meer nadruk leggen op het talent,” vertelde ze verslaggever Anne Williams van de Eugene, Oregon, Register-Guard , “en niet zozeer op de handicap.”
Geselecteerde geschriften
(Met Margaret M. Scariano) Emergence: Labeled Autistic (autobiografie), Arena Press (Novato, CA), 1986; Warner Books (New York City), 1996.
Thinking in Pictures and Other Reports from My Life with Autism (autobiografie), voorwoord door Oliver Sacks, Doubleday (New York City), 1995.
(Met Kate Duffy) Developing Talents: Careers for Individuals with Asperger Syndrome and High-Functioning Autism , Autism Asperger (Shawnee Mission, KS), 2004.
(With Catherine Johnson) Animals in Translation: Using the Mysteries of Autism to Decode Animal Behavior , Scribner (New York City), 2005.
(With Sean Barron) Unwritten Rules of Social Relationships , Future Horizons, 2005.
Sources
Books
(With Catherine Johnson) Animals in Translation: Using the Mysteries of Autism to Decode Animal Behavior , Scribner (New York City), 2005.
Periodicals
Guardian (London, England), June 2, 2005, p. 4.
People , January 9, 1995, p. 42.
Register-Guard (Eugene, OR), October 12, 2003, p. C1.
Star Tribune (Minneapolis, MN), November 10, 1996, p. 1E.
Online
Dr. Temple Grandin’s Web Page, http://www. grandin.com (August 18, 2005).
Dr. Temple Grandin, http://www.templegrandin. com (August 31, 2005).
— Carol Brennan