Psychologię zdrowia można zdefiniować jako badanie wpływu czynników biologicznych, środowiskowych, psychologicznych i socjokulturowych na zdrowie, opiekę zdrowotną i chorobę. Aby w pełni zrozumieć naturę psychologii zdrowia, należy najpierw zrozumieć, co rozumie się pod pojęciem „zdrowie”. Najczęściej cytowaną definicją zdrowia jest ta, która została zaproponowana przez Światową Organizację Zdrowia (1946, cytowana w Pitts, 2001): „Zdrowie to stan pełnego fizycznego, psychicznego i społecznego dobrostanu, a nie tylko brak choroby lub niedomagania” (s. 4). Zgodnie z tą definicją, cel psychologów zdrowia jest dwojaki. Z jednej strony dążą oni do zapobiegania chorobom i dolegliwościom oraz zarządzania nimi, ale są również zainteresowani promowaniem i utrzymaniem ogólnego stanu zdrowia i dobrego samopoczucia – fizycznego, psychicznego i społecznego. Według Matarazzo (1980, cytowany w Pitts, 2001), psychologowie zdrowia są również zainteresowani „identyfikacją etiologicznych i diagnostycznych korelatów zdrowia, choroby i związanych z nimi dysfunkcji, a także analizą i ulepszaniem systemu opieki zdrowotnej oraz kształtowaniem polityki zdrowotnej” (s. 4).
Psychologowie zdrowia stosują teorie i metody psychologiczne w celu zrozumienia tych czynników, które pomagają ludziom zachować zdrowie, radzić sobie z chorobami lub odzyskać zdrowie. Zamiast przyjmować ściśle biologiczny pogląd na chorobę, psychologowie zdrowia uznają, że wiele form chorób, takich jak choroby układu krążenia, HIV/AIDS i nowotwory, jest wywoływanych i/lub zaostrzanych przez czynniki psychologiczne i społeczne. Dlatego też przyjmują oni biopsychospołeczne spojrzenie na chorobę – czynniki biologiczne obejmują warunki dziedziczne, cechy osobowości i skład fizjologiczny; czynniki psychologiczne obejmują myśli, uczucia i zachowania; czynniki społeczne mogą obejmować poziom wsparcia społecznego, jak również wartości rodzinne i kulturowe.
Psychologowie zdrowia angażują się w szeroki zakres działań związanych z ich ogólnym celem. Mogą pomagać w redukcji stresu i ryzykownych zachowań seksualnych, opracowywaniu i wdrażaniu programów kontroli wagi, poprawie diety, zarządzaniu bólem, zapobieganiu urazom, przezwyciężaniu uzależnień od leków i poprawie przestrzegania zaleceń lekarskich. Psychologowie zdrowia mogą praktykować w placówkach opieki zdrowotnej, służyć jako wykładowcy w programach psychologicznych lub pracować jako badacze na uniwersytetach lub w agencjach rządowych.