Co to jest sekularyzacja?

Reklama

Prosta definicja sekularyzacji to malejące znaczenie religii w społeczeństwie.

Wilson (1966) przedstawił „klasyczną” definicję sekularyzacji, która została powszechnie przyjęta przez autorów podręczników, nauczycieli i studentów od dziesięcioleci:

Wilson (1966) zdefiniował sekularyzację jako „proces, w którym religijne myślenie, praktyki i instytucje tracą znaczenie społeczne”.

sekularyzacja definicja

Wiąże się to ładnie z definicją „religijności” Clementa jako składającej się z trzech B przynależności (instytucje), zachowania (praktyki) i wiary (myślenie), i doprowadziło do czegoś w rodzaju tradycji w ramach socjologii na poziomie A, polegającej na ocenie natury i zakresu sekularyzacji poprzez spojrzenie na trzy szerokie wskaźniki:

  1. Władza i wpływ instytucji religijnych w społeczeństwie – np.np. jak wiele do powiedzenia mają przywódcy religijni w podejmowaniu decyzji politycznych w państwie narodowym.
  2. Stopień, w jakim ludzie praktykują swoje religie – np. ilu ludzi rusza tyłek i uczestniczy w ceremonii religijnej od czasu do czasu. Lub, w przypadku buddystów, ilu z nich pozostaje siedząc na tyłku.)
  3. Siła przekonań religijnych w społeczeństwie – np. ilu ludzi wierzy w jakąś koncepcję Boga lub życia pozagrobowego.

Jak widać z powyższych wskaźników sekularyzacji, mierzenie znaczenia religii w społeczeństwie, a tym samym mierzenie jej upadku (lub jego braku) nie jest proste: nie tylko trzeba zdecydować, których wskaźników użyć do zmierzenia każdego z powyższych „aspektów” religii (na poziomie instytucjonalnym, behawioralnym i osobistych przekonań), ale trzeba również zdecydować o względnej ważności każdego z nich w określaniu społecznego znaczenia religii.

Na dodatek, kolejne problemy z mierzeniem natury i zakresu sekularyzacji polegają na tym, że pomiary muszą w jakiś sposób uwzględniać fakt, że religia nie stoi w miejscu: zmieniła się znacząco w ciągu ostatnich około 100 lat. Wreszcie, socjologowie muszą zdecydować, jak daleko wstecz sięgnąć lub jaka skala czasowa jest najbardziej odpowiednia, by wyrobić sobie zdanie na temat natury i zakresu sekularyzacji.

Pełniejszą definicję sekularyzacji podaje Steve Bruce (2002), który określa sekularyzację jako „stan społeczny przejawiający się w (a) malejącym znaczeniu religii dla funkcjonowania niereligijnych ról i instytucji, takich jak państwo i gospodarka”; (b) spadku społecznej pozycji religijnych ról i instytucji; oraz (c) spadku zakresu, w jakim ludzie angażują się w praktyki religijne, przejawiają przekonania o charakterze religijnym i prowadzą inne aspekty swojego życia w sposób oparty na takich przekonaniach”.

Steve Bruce Religia.png

Profesor Steve Bruce, aka Brucey Baby*, nie mylić ze Stevem Bruce’em, menedżerem klubu piłkarskiego Aston Villa (lub mylić z Brucem Dickinsonem, głównym wokalistą heavy metalowego zespołu Iron Maiden, lub Brucem Forsyth’em, niedawno zmarłym gospodarzem zarówno 'Play Your Cards Right’ jak i 'Strictly Come Dancing’), jest wart wzmianki, ponieważ jest jednym z głównych historycznych współtwórców 'debaty sekularyzacyjnej’.

*Prawdopodobnie przez kogoś.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany.