Podsumowanie Księgi Rut
To podsumowanie Księgi Rut zawiera informacje o tytule, autorze (autorach), dacie napisania, chronologii, temacie, teologii, zarysie, krótkim przeglądzie i rozdziałach Księgi Rut.
Tytuł
Księga nosi imię jednej z jej głównych bohaterek, młodej kobiety z Moabu, prababki Dawida i przodkini Jezusa (4:21-22; Mt 1:1,5). Jedyną inną biblijną księgą noszącą imię kobiety jest Estera.
Tło
Akcja Księgi Rut rozgrywa się w czasach sędziów, które w Księdze Sędziów charakteryzują się religijną i moralną degeneracją, rozłamem narodowym i częstym uciskiem ze strony obcych. Księga Rut odzwierciedla czas pokoju między Izraelem a Moabem (por. Jdg 3,12-30). Podobnie jak 1Sa 1-2, daje ona szereg intymnych wglądów w prywatne życie członków izraelskiej rodziny. Przedstawia również zachwycającą relację o resztkach prawdziwej wiary i pobożności w okresie sędziów, łagodząc całkowicie mroczny obraz tej epoki.
Autor i data powstania
Autor jest nieznany. Tradycja żydowska wskazuje na Samuela, ale jest mało prawdopodobne, że to on jest autorem, ponieważ wzmianka o Dawidzie (4:17,22) sugeruje późniejszą datę. Co więcej, styl literacki hebrajskiego użytego w Księdze Rut sugeruje, że została ona napisana w okresie monarchii.
Temat i teologia
Ważność wiernej miłości w relacjach międzyludzkich wśród ludu Królestwa Bożego jest mocno podkreślona. Autor skupia się na niezachwianym i bezinteresownym oddaniu Rut wobec opuszczonej Naomi (1,16-17; 2,11-12; 3,10; 4,15) oraz na dobroci Boaza wobec tych dwóch wdów (rozdz. 2-4). Uderzające są przykłady życia, które w codziennych sprawach ucieleśnia miłość dającą siebie, wypełniającą prawo Boże (Kpł 19, 18; por. Rdz 13, 10). Taka miłość odzwierciedla również miłość Boga, w cudownym połączeniu działań ludzkich i Bożych (por. 2,12 i 3,9). W Bożej łaskawości takie życie jest błogosławione i staje się błogosławieństwem.
Może wydawać się zaskakujące, że tą, która tak wyraźnie odzwierciedla Bożą miłość, jest Moabitka (zob. mapa, s. 486). Jednak jej całkowita lojalność wobec izraelskiej rodziny, do której została przyjęta przez małżeństwo, oraz całkowite oddanie opuszczonej teściowej znamionują ją jako prawdziwą córkę Izraela i godną przodkinię Dawida. Jest ona uderzającym przykładem prawdy, że o udziale w przyszłym królestwie Bożym decyduje nie krew i urodzenie, lecz zgodność życia z wolą Bożą przez „posłuszeństwo wypływające z wiary” (Ro 1,5). Jej miejsce w rodowodzie Dawida oznacza, że wszystkie narody będą reprezentowane w królestwie większego Syna Dawida.
Księga Rut, jako epizod w rodowodzie Dawida, rzuca światło na jego rolę w historii odkupienia. Odkupienie jest kluczowym pojęciem w całej relacji; hebrajskie słowo w różnych formach występuje 23 razy. Księga ta jest przede wszystkim opowieścią o przemianie Naomi z rozpaczy w szczęście dzięki bezinteresownym, błogosławionym przez Boga czynom Rut i Boaza. Przechodzi ona od pustki do pełni (1,21; 3,17; zob. przypisy do 1,1,3,5-6,12,21-22; 3,17; 4,15), od nędzy (1,1-5) do bezpieczeństwa i nadziei (4,13-17). Podobnie Izrael, dzięki bezinteresownemu oddaniu Dawida, prawdziwego potomka Rut i Boaza, przeszedł od narodowej rozpaczy po śmierci Eli (1Sa 4,18) do pokoju i dobrobytu w pierwszych dniach panowania Salomona (1Ki 4,20-34; 5,4). W ten sposób autor przypomniał Izraelowi, że panowanie domu Dawida, jako sposób na życzliwe rządy Boga w Izraelu, zawierało w sobie perspektywę obiecanego przez Boga pokoju i odpoczynku. Ale odpoczynek ten będzie trwał tylko tak długo, jak długo ci, którzy uczestniczyli w królestwie – zarówno książę, jak i ludzie – będą w swoim codziennym życiu odzwierciedlać bezinteresowną miłość, której przykładami byli Rut i Boaz. W Jezusie, wielkim „synu Dawida” (Mt 1,1), i w Jego odkupieńczym dziele, obiecane błogosławieństwa królestwa Bożego znajdują swoje wypełnienie.
Cechy literackie
Księga Rut jest hebrajską krótką opowieścią, opowiedzianą z mistrzowską wprawą. Wśród opowiadań historycznych w Piśmie Świętym nie ma sobie równych pod względem zwięzłości, żywości, ciepła, piękna i dramatycznej skuteczności – jest kunsztownie wykonanym klejnotem hebrajskiej sztuki narracyjnej.
Cudownie symetryczna (zob. Zarys), akcja toczy się od krótko naszkicowanego opisu nieszczęścia (1,1-5; 71 słów po hebrajsku) przez cztery epizody do zakończonego równie zwięźle opisu ulgi i nadziei (4,13-17; 71 słów po hebrajsku). Decydujący punkt zwrotny następuje dokładnie w połowie drogi (zob. przyp. 2,20). Wiersz otwierający każdy z czterech epizodów sygnalizuje jego główny rozwój (1,6 – powrót; 2,1 – spotkanie z Boazem; 3,1 – znalezienie domu dla Rut; 4,1 – decydujące wydarzenie przy bramie), podczas gdy wiersz zamykający każdy z epizodów ułatwia przejście do tego, co następuje potem (zob. przypisy do 1,22; 2,23; 3,18; 4,12). Kontrast jest również dobrze wykorzystany: przyjemny (znaczenie słowa „Naomi”) i gorzki (1,20), pełny i pusty (1,21), żywy i umarły (2,20). Najbardziej uderzający jest kontrast między dwiema głównymi postaciami, Rut i Boazem: Jedna z nich jest młodą, obcą, pozbawioną środków do życia wdową, podczas gdy druga jest Izraelitą w średnim wieku, dobrze sytuowanym, bezpiecznie osadzonym w swojej rodzinnej społeczności. Każdemu z nich odpowiada odpowiednia postać, której działania podkreślają, na zasadzie kontrastu, jego lub jej bezinteresowne czyny: Ruth – Orpah, Boaz – bezimienny krewny.
Gdy ruchy w przestrzeni, czasie i okolicznościach w jakiś sposób ze sobą korespondują, powstaje harmonia, która zarówno zaspokaja zmysł artystyczny czytelnika, jak i pomaga otworzyć drzwi do zrozumienia. Autor Księgi Rut nie pozwala swoim czytelnikom odwrócić uwagi od głównej historii – przejścia Naomi z pustki do pełni dzięki bezinteresownym czynom Rut i Boaza (zob. Temat i teologia). To przejście, czyli przywrócenie, ma miejsce najpierw w związku z jej powrotem z Moabu do ziemi obiecanej i do Betlejem („domu pokarmu”; zob. przypis do 1,1). Następnie postępuje wraz z okresem żniwa, kiedy to zostaje zebrana pełnia ziemi. Wszystkie aspekty opowiadania utrzymują uwagę czytelnika na centralnym problemie. Rozważanie tych i innych środków literackich (wspomnianych w notatkach) pomoże w zrozumieniu Księgi Rut.
Zarys
- Wprowadzenie: Naomi Opróżniona (1:1-5)
- Naomi Powraca z Moabu (1:6-22)
- Ruth Clings to Naomi (1:6-18)
- Ruth and Naomi Return to Bethlehem (1:19-22)
- Ruth and Boaz Meet in the Harvest Fields (ch. 2)
- Ruth Begins Work (2:1-7)
- Boaz Shows Kindness to Ruth (2:8-16)
- Ruth Returns to Naomi (2:17-23)
- Naomi Sends Ruth to Boaz’s Threshing Floor (ch. 3)
- Naomi Instructs Ruth (3:1-5)
- Boaz Pledges to Secure Redemption (3:6-15)
- Ruth Returns to Naomi (3:16-18)
- Boaz Arranges to Fulfill His Pledge (4:1-12)
- Boaz Confronts the Unnamed Kinsman (4:1-8)
- Boaz Buys Naomi’s Property and Announces His Marriage to Ruth (4:9-12)
- Conclusion: Naomi Filled (4:13-17)
- Epilogue: Genealogy of David (4:18-22)