Te dwa języki mają bardzo wysoki stopień podobieństwa leksykalnego. Podobieństwo leksykalne między holenderskim i niemieckim wynosi ponad 80%. Oznacza to, że 4/5 słów w tych dwóch językach jest podobnych. Nie oznacza to jednak, że są one wzajemnie zrozumiałe dla rodzimych użytkowników, ze względu na dodatkowe różnice w wymowie i składni.
O ile niemiecki i niderlandzki są dość podobne pod względem słownictwa, różnią się znacznie pod względem gramatyki. Wynika to głównie z faktu, że niderlandzki ewoluował w kierunku 'prostszej’ struktury gramatycznej.
Na przykład:
- Niemiecki ma cztery przypadki, a niderlandzki tak naprawdę nie ma żadnego.
- Rozkład słów w języku niderlandzkim jest nieco prostszy i bardziej elastyczny niż w języku niemieckim w odniesieniu do inwersji zdań pytających i przenoszenia zdań podrzędnych na koniec zdania.
- W języku niemieckim występują trzy partykuły, a w niderlandzkim tylko dwie.
- W języku niemieckim, nieregularne i dość zróżnicowane liczby mnogie mogą być dość trudne dla uczących się, ale w języku niderlandzkim, to konsekwentnie -en lub -s, a zasady, kiedy używać, które są łatwe do nauczenia.
Różnice gramatyczne nie są jedynymi, które istnieją między holenderskim i niemieckim.
Wymowa tych dwóch języków różni się znacząco: te same kombinacje liter są wymawiane inaczej; samogłoski i spółgłoski, które wydają się takie same w rzeczywistości mają inną jakość ich wymowy.
Zasady pisowni są również zupełnie inne. Na przykład, w języku niderlandzkim nie można zakończyć słowa (nie-pożyczkowego) dwiema tymi samymi literami. Tak więc wil (want, jak w języku niemieckim) nie może być zapisane jako will. Ponadto, w przeciwieństwie do niemieckiego, rzeczowniki nie są pisane wielką literą w języku niderlandzkim.
Wciąż, ze względu na podobieństwo leksykalne, niemiecki i niderlandzki są w pewnym stopniu wzajemnie zrozumiałe, chociaż głównie w piśmie. Jednakże, więcej Holendrów rozumie niemiecki niż odwrotnie, ponieważ niemiecki jest nauczany w szkołach w Holandii.