Płaskowyże lawowe są tworzone przez wysoce płynną lawę bazaltową podczas licznych kolejnych erupcji przez liczne otwory wentylacyjne bez gwałtownych eksplozji (ciche erupcje). Erupcje te są ciche ze względu na niską lepkość lawy, dzięki czemu jest ona bardzo płynna i zawiera niewielką ilość uwięzionych gazów. Powstałe w ten sposób potoki lawy arkuszowej mogą być wyciskane z liniowych szczelin lub ryftów albo z gigantycznych erupcji wulkanicznych przez liczne otwory, charakterystycznych dla epoki prehistorycznej, w której powstawały gigantyczne bazalty powodziowe. Wiele kolejnych i rozległych przepływów lawy pokrywają pierwotny krajobraz, tworząc w końcu płaskowyż, który może zawierać pola lawowe, stożki żużlowe, wulkany tarczowe i inne wulkaniczne formy terenu. W niektórych przypadkach płaskowyż lawowy może być częścią jednego wulkanu. Przykładem jest masywny wulkan tarczowy Level Mountain w północnej Kolumbii Brytyjskiej w Kanadzie, którego powierzchnia wynosi 1 800 km2 (690 km2), a objętość 860 km3 (210 km2).
Prawdopodobnie najbardziej rozległy z wszystkich subaerialnych bazaltowych płaskowyżów istniał w paleogenie i prawdopodobnie rozciągał się na obszarze 1 800 000 km2 (690 000 km2) w północnej części Oceanu Atlantyckiego. Uważa się, że region ten, znany jako Płaskowyż Thulean, został rozbity przez odłamki skorupy ziemskiej, tworząc obecny basen oceaniczny.
Na Ziemi występują liczne podpowierzchniowe i podmorskie płaskowyże wulkaniczne, takie jak Płaskowyż Columbia River (podpowierzchniowy) i rozległy Płaskowyż Ontong Java (podmorski).