Sir Michael Francis Atiyah, (ur. 22 kwietnia 1929, Londyn, Anglia – zm. 11 stycznia 2019), brytyjski matematyk, który otrzymał Medal Fieldsa w 1966 roku głównie za swoją pracę w topologii. Atiyah otrzymał tytuł szlachecki w 1983 i Order of Merit w 1992. Pełnił również funkcję prezesa Royal Society (1990-95).
Ojciec Atiyah był Libańczykiem, a matka Szkotką. Uczęszczał do Victoria College w Egipcie i Trinity College w Cambridge (Ph.D., 1955). Pracował w Institute for Advanced Study, Princeton, New Jersey, USA (1955), oraz na Uniwersytecie Cambridge (1956-61). W 1961 Atiyah przeniósł się na Uniwersytet Oksfordzki, gdzie od 1963 do 1969 pełnił funkcję Savilian Chair of Geometry. W 1969 r. powrócił do Instytutu, a w 1972 r. został profesorem Towarzystwa Królewskiego w Oxfordzie. W 1990 roku Atiyah został magistrem Trinity College i dyrektorem Isaac Newton Institute for Mathematical Sciences w Cambridge; z tego ostatniego stanowiska przeszedł na emeryturę w 1996 roku.
Atiyah otrzymał Medal Fieldsa na Międzynarodowym Kongresie Matematyków w Moskwie w 1966 roku za pracę nad topologią i analizą. Był jednym z pionierów, obok Francuza Alexandre’a Grothendiecka i Niemca Friedricha Hirzebrucha, w rozwoju teorii K, zakończonym w 1963 roku, we współpracy z Amerykaninem Isadore’em Singerem, słynnym twierdzeniem indeksowym Atiyah-Singera, które charakteryzuje liczbę rozwiązań eliptycznego równania różniczkowego. (Atiyah i Singer zostali wspólnie uhonorowani za tę pracę nagrodą Abla w 2004 roku). Po jego wczesnych pracach z zakresu topologii i algebry nastąpiła praca w wielu różnych dziedzinach, co jest zjawiskiem regularnie obserwowanym u medalistów Fieldsa. Przyczynił się, wraz z innymi, do rozwoju teorii rozmaitości złożonych – tj. uogólnienia powierzchni Riemanna na kilka zmiennych. Zajmował się także topologią algebraiczną, rozmaitościami algebraicznymi, analizą złożoną, równaniami Yanga-Millsa i teorią gauge’a oraz teorią superstrun w fizyce matematycznej.
Anne Lise FlavikI-The Abel Prize/The Norwegian Academy of Science and Letters
Publikacje Atiyaha obejmują K-theory (1967); z I.G. Macdonaldem, Introduction to Commutative Algebra (1969); Elliptic Operators and Compact Groups (1974); Geometry of Yang-Mills Fields (1979); z Nigelem Hitchinem, The Geometry and Dynamics of Magnetic Monopoles (1988); oraz The Geometry and Physics of Knots (1990). Jego Dzieła zebrane, w pięciu tomach, ukazały się w 1988 r.