Szczepionka przeciw dżumie

SUMMARY

Te poprawione zalecenia ACIP dotyczące szczepionki przeciwko dżumie stanowią aktualizację poprzednich zaleceń (MMWR 1978;27:255-8) w celu uwzględnienia aktualnych informacji i praktyk.

WPROWADZENIE

Dżuma jest naturalnym zakażeniem gryzoni i ich ektopasożytów i występuje w wielu częściach świata, w tym w zachodnich Stanach Zjednoczonych. W tym kraju każdego roku rozwija się kilka przypadków u ludzi w następstwie kontaktu z zakażonymi dzikimi gryzoniami lub ich pchłami oraz, rzadziej, z innymi zakażonymi dzikimi zwierzętami (bobcoty, kojoty, króliki) i zwierzętami domowymi (koty, psy). Epidemia dżumy może wystąpić w przypadku zakażenia populacji szczurów domowych i ich pcheł. Ostatnio obszarami najbardziej intensywnego występowania epidemii i epizootii były niektóre kraje w Afryce, Azji i Ameryce Południowej.

Ogólne zalecenia

Ponieważ dżuma u ludzi występuje rzadko w większości rejonów świata, nie ma potrzeby szczepienia osób innych niż te, u których ryzyko zarażenia jest szczególnie wysokie. Rutynowe szczepienia nie są konieczne w przypadku osób zamieszkujących obszary, na których dżuma występuje enzootycznie, takie jak zachodnie Stany Zjednoczone. Nie jest ono wskazane dla większości osób podróżujących do krajów, w których odnotowano przypadki zachorowań, zwłaszcza jeśli ich podróż ogranicza się do obszarów miejskich z nowoczesnymi hotelami.

Wielu chorych na dżumę w zachodnich Stanach Zjednoczonych jest zarażonych bezpośrednio w wyniku zarażenia przez dzikie gryzonie w bezpośrednim sąsiedztwie ich domów. Zalecane środki zmniejszające ryzyko obejmują eliminację miejsc schronienia i źródeł pożywienia dzikich gryzoni w pobliżu domów, pozbywanie się pcheł z domowych psów i kotów co najmniej raz w tygodniu oraz unikanie bezpośredniego kontaktu z chorymi lub martwymi gryzoniami.

W większości krajów Afryki, Azji i Ameryki Południowej, w których odnotowano przypadki zarażenia dżumą, ryzyko zarażenia istnieje przede wszystkim na obszarach wiejskich, górskich lub wyżynnych. W następstwie klęsk żywiołowych oraz w przypadku przerwania regularnych praktyk sanitarnych, dżuma może rozprzestrzenić się z obszarów endemiczności do ośrodków miejskich. Rzadko opisywano przypadki dżumy pneumonicznej w połączeniu z ogniskami dżumy bąblowcowej, dlatego należy unikać podróży turystycznych na tereny, na których odnotowano przypadki dżumy.

Rutynowo stosowane środki ostrożności w zakresie bakteriologii, w tym użycie szafy abiologicznej w celu odizolowania procedur, które mogą powodować powstawanie aerozoli, są wystarczające, aby zapobiec przypadkowemu zakażeniu dżumą wśród pracowników laboratoriów klinicznych. Zgłaszano niewiele przypadków związanych z laboratoriami, a występowały one prawie wyłącznie w laboratoriach badawczych zajmujących się badaniami nad dżumą lub wiązały się z nietypowymi ekspozycjami.Szczepienie pracowników laboratoriów klinicznych nie jest wskazane.

Ekolodzy i inni pracownicy terenowi, którzy mogą mieć kontakt z dzikimi zwierzętami i ich ektopasożytami na obszarach, na których stwierdzono występowanie dżumy, powinni zostać uświadomieni o potencjalnym ryzyku zarażenia dżumą i poinformowani, jak zminimalizować bezpośredni kontakt z potencjalnie zakaźnymi zwierzętami i ich tkankami lub pasożytami. Te środki ostrożności są na ogół wystarczające, aby zapobiec zarażeniu.

SZCZEPIONKA PRZECIW DŻUMIE

Szczepionki przeciw dżumie ** są stosowane od końca XIX wieku, ale ich skuteczność nigdy nie została dokładnie zmierzona. Doświadczenie terenowe wskazuje, że szczepienie szczepionką przeciwko dżumie zmniejsza częstość występowania i nasilenie chorób wynikających z ukąszenia przez zakażone pchły. Stopień ochrony przed pierwotnym zakażeniem płuc nie jest znany. Osoby narażone na kontakt z chorymi na dżumę, którzy mają zapalenie płuc lub z aerozolami Yersinia pestis *** w laboratorium, powinny otrzymać 7-10-dniowy kurs leczenia przeciwbakteryjnego, niezależnie od historii szczepień. Zalecane środki przeciwdrobnoustrojowe to tetracykliny, chloramfenikol lub streptomycyna.

Szczepionka przeciwko dżumie dopuszczona do użytku w Stanach Zjednoczonych jest przygotowywana z organizmów Y. pestis hodowanych w sztucznych podłożach, inaktywowanych formaldehydem i konserwowanych w 0,5% fenolu. Szczepionka zawiera śladowe ilości ekstraktu z serca wołowego, ekstraktu drożdżowego, agaru oraz peptonów i peptydów soi i kazeiny.

Przeciwciała w surowicy przeciwko frakcji I antygenu kapsulowego, mierzone testem hemaglutynacji pasywnej (PHA), są skorelowane z odpornością na zakażenie Y. pestis u zwierząt doświadczalnych. Porównywalna korelacja pomiędzy mianem PHA a odpornością występuje prawdopodobnie u ludzi.

Po pierwszej serii 3 wstrzyknięć, około 7% osób nie wytwarza przeciwciał PHA, a u kilku nie udaje się uzyskać miana 128, poziomu skorelowanego z odpornością u zwierząt doświadczalnych. Miano przeciwciał PHA powinno być oznaczane u osób, u których ryzyko zakażenia jest wyjątkowo wysokie lub u których w przeszłości wystąpiły poważne reakcje na szczepionkę, w celu ustalenia częstotliwości dawek przypominających. Badania takie można przeprowadzić za pośrednictwem państwowych departamentów zdrowia. Ponieważ szczepienie przeciwko dżumie może jedynie złagodzić przebieg choroby, w każdym przypadku, gdy osoba zaszczepiona jest narażona na zakażenie, profilaktyczne podanie antybiotyków może być wskazane bez względu na to, czy wykazano reakcję przeciwciał, czy też nie.

Odbiorcy szczepionki

Szczepienie jest zalecane dla:

1. Wszystkiego personelu laboratoryjnego i terenowego, który pracuje z Y. pestis

organizmami opornymi na środki przeciwdrobnoustrojowe, 2) Osób zaangażowanych w aerozoloteryjne eksperymenty z Y. pestis oraz 3) Osób zaangażowanych w działania terenowe w obszarach występowania enzootycznej dżumy, gdzie zapobieganie narażeniu nie jest możliwe (np. niektóre obszary klęsk żywiołowych).

Szczepienie selektywne przeciwko dżumie należy rozważyć w przypadku:

1. Personelu laboratoryjnego regularnie pracującego z Y. pestis lub

gryzoniami zakażonymi dżumą, 2) Pracowników (na przykład wolontariuszy Korpusu Pokoju i doradców rolniczych) zamieszkujących obszary wiejskie, na których występuje enzootyczna lub epidemiczna dżuma, gdzie unikanie gryzoni i pcheł jest niemożliwe, oraz 3)Osób, których zawód powoduje regularny kontakt z dzikimi gryzoniami lub królikami na obszarach, na których występuje enzootyczna dżuma.

Szczepionka podstawowa

Wszystkie zastrzyki powinny być podawane domięśniowo.

Dorośli i dzieci w wieku powyżej lub równym 11 lat: Seria podstawowa składa się z 3 dawek szczepionki. Po pierwszej dawce, 1,0 ml, 4 tygodnie później podawana jest druga dawka, 0,2 ml. Trzecia dawka, 0,2 ml, podawana jest 6 miesięcy po pierwszej dawce. Jeśli konieczne jest zastosowanie przyspieszonego schematu, można podać 3 dawki po 0,5 ml każda, podawane w odstępie co najmniej 1 tygodnia. Skuteczność tego schematu nie została określona.

Dzieci w wieku mniejszym lub równym 10 lat: Schemat pierwotny to również 3 dawki szczepionki, ale dawki są mniejsze (Tabela_1). Odstępy między wstrzyknięciami są takie same jak u dorosłych.

Dawki przypominające

Gdy jest to konieczne ze względu na utrzymujące się narażenie, należy podać 3 dawki przypominające w odstępach około 6 miesięcy. Następnie poziom przeciwciał obniża się powoli i dawki przypominające podawane w odstępach 1- do 2-letnich, w zależności od stopnia ciągłego narażenia, powinny zapewnić dobrą ochronę.

Zalecane dawki przypominające dla dzieci i dorosłych są takie same jak druga i trzecia dawka w serii podstawowej. Jednakże w przypadku wystąpienia poważnych działań niepożądanych szczepionki, ich nasilenie można zmniejszyć stosując połowę zwykłej dawki. Aby dawki przypominające były skuteczne, nigdy nie trzeba powtarzać serii pierwotnej (Tabela 1).

SIDE EFFECTS OF VACCINE

Szczepienie pierwotne może powodować ogólne złe samopoczucie, ból głowy, gorączkę, łagodne powiększenie węzłów chłonnych oraz rumień i stwardnienie w miejscu wstrzyknięcia u około 10% biorców. Reakcje te występują częściej przy powtarzanych iniekcjach. Rzadko występują jałowe ropnie. Zgłaszano rzadkie przypadki reakcji nadwrażliwości objawiające się zjawiskami pokrzywkowymi i astmatycznymi.

PRECAUTIONS AND CONTRAINDICATIONS

Szczepionka przeciw dżumie nie powinna być podawana osobom o znanej nadwrażliwości na którykolwiek składnik szczepionki, taki jak białko wołowe, soja, kazeina i fenol. Pacjenci, u których wystąpiły ciężkie reakcje miejscowe lub układowe na szczepionkę przeciw dżumie, nie powinni być ponownie szczepieni.

Nie określono bezpieczeństwa ani skuteczności szczepienia szczepionką przeciwko dżumie w okresie ciąży, dlatego nie należy jej stosować, chyba że istnieje znaczne ryzyko zakażenia.

• Aktualny wykaz znajduje się w najnowszym wydaniu „Weekly Epidemiological Record” Światowej Organizacji Zdrowia; aktualne informacje można również uzyskać w Quarantine Division, Center for Prevention Services, Centers for Disease Control, Atlanta, Georgia 30333. ** Oficjalna nazwa: szczepionka przeciw dżumie *** Oznaczenie Yersinia pestis jest stosowane z rozmysłem, ponieważ według doniesień Międzynarodowy Komitet ds. Systematycznej Bakteriologii zalecił przeklasyfikowanie tego organizmu na Yersinia pseudotuberculosis ssp. pestis (WHO. Tygodniowy Zapis Epidemiologiczny 1981; 56:399).

WYBRANA BIBLIOGRAFIA

Burmeister RW, Tigertt WD, Overholt EL. Laboratory-acquired pneumonic plague. Ann Intern Med 1962;56:789-800.

Chen TH, Meyer KF. An evaluation of Pasteurella pestisfraction-1-specific antibody for the confirmation of plague infections.Bull WHO 1966;34:911-8.

Marshall JD, Jr, Bartelloni PJ, Cavanaugh DC, et al. Plaguemunization. II. Relation of adverse clinical reactions to multiple immunizations with killed virus. J Infect Dis 1974;129(Suppl):S19-S25.

Meyer KF. Effectiveness of live or killed plague vaccines in man.Bull WHO 1970;42:653-66.
Tabela_1
Uwaga: Aby wydrukować duże tabele i wykresy użytkownicy mogą być zmuszeni do zmiany ustawień drukarki na poziomą i użycia małego rozmiaru czcionki.

Powrót na górę.

Zastrzeżenie Wszystkie dokumenty MMWR HTML opublikowane przed styczniem 1993 r. są elektronicznymi konwersjami z tekstu ASCII na HTML. W wyniku tej konwersji mogły powstać błędy w tłumaczeniu znaków lub błędy formatu w wersji HTML. Użytkownicy nie powinni polegać na tym dokumencie HTML, lecz są odsyłani do oryginalnej papierowej wersji MMWR, gdzie znajduje się oficjalny tekst, ryciny i tabele. Oryginalną papierową kopię tego wydania można otrzymać od Superintendent of Documents, U.S. Government Printing Office (GPO), Washington, DC 20402-9371; telefon: (202) 512-1800. W celu uzyskania aktualnych cen należy skontaktować się z GPO.

**Pytania lub wiadomości dotyczące błędów w formatowaniu należy kierować na adres [email protected].

Strona przekształcona: 08/05/98