Dwoistość monarchii Habsburgów była podkreślana od samego początku wojny. Podczas gdy parlament austriacki, czyli Reichsrat, został zawieszony w marcu 1914 roku i nie zebrał się ponownie przez trzy lata, parlament węgierski w Budapeszcie kontynuował obrady, a rząd węgierski okazał się mniej podatny na dyktat wojska niż austriacki. Mniejszości słowiańskie nie wykazywały żadnych oznak antyhabsburskich nastrojów przed rosyjską rewolucją marcową 1917 roku. Jednak w maju 1917 roku Reichsrat został ponownie zwołany, a tuż przed otwarciem sesji czeska inteligencja wysłała do swoich deputowanych manifest wzywający do „demokratycznej Europy… autonomicznych państw”. Rewolucja bolszewicka z listopada 1917 roku i Wilsonowskie deklaracje pokojowe ze stycznia 1918 roku zachęcały do socjalizmu z jednej strony i nacjonalizmu z drugiej, lub ewentualnie połączenia obu tendencji, wśród wszystkich narodów monarchii habsburskiej.
Wcześniej we wrześniu 1918 roku rząd austro-węgierski zaproponował w nocie okólnej do innych mocarstw zorganizowanie na neutralnym terytorium konferencji w sprawie ogólnego pokoju. Propozycja ta została odrzucona przez Stany Zjednoczone, ponieważ stanowisko amerykańskie zostało już wyrażone w Wilsonowskich deklaracjach (Czternaście punktów itd.). Ale kiedy Austro-Węgry, po upadku Bułgarii, zażądały 4 października zawieszenia broni w oparciu o te właśnie deklaracje, 18 października otrzymały odpowiedź, że rząd amerykański jest teraz oddany Czechosłowakom i Jugosłowianom, którzy mogą nie być zadowoleni z postulowanej wcześniej „autonomii”. Cesarz Karol faktycznie przyznał 16 października autonomię narodom Cesarstwa Austriackiego (w odróżnieniu od Królestwa Węgierskiego), ale ustępstwo to zostało zignorowane na arenie międzynarodowej i posłużyło jedynie do ułatwienia procesu rozłamu wewnątrz monarchii: Czechosłowacy w Pradze i południowi Słowianie w Zagrzebiu już utworzyli organy gotowe do przejęcia władzy.
Ostatnie sceny rozpadu Austro-Węgier rozegrały się bardzo szybko. 24 października (kiedy Włosi rozpoczęli swoją ofensywę w odpowiednim momencie) w Budapeszcie powstała Węgierska Rada Narodowa, która nakazała pokój i oderwanie się od Austrii. 27 października wysłano z Wiednia do Waszyngtonu notę akceptującą notę amerykańską z 18 października, która pozostała nieuznana. 28 października komitet czechosłowacki w Pradze uchwalił „ustawę” o niepodległym państwie, a w Krakowie powstał podobny polski komitet na rzecz przyłączenia Galicji i Śląska austriackiego do zjednoczonej Polski. 29 października, kiedy austriackie naczelne dowództwo prosiło Włochów o zawieszenie broni, Chorwaci w Zagrzebiu ogłosili niepodległość Slawonii, Chorwacji i Dalmacji w oczekiwaniu na utworzenie narodowego państwa Słoweńców, Chorwatów i Serbów. 30 października niemieccy członkowie Reichsratu w Wiedniu proklamowali niepodległą Austrię Niemiecką. 3 listopada 1918 r. w Villa Giusti koło Padwy podpisano wyczekiwany rozejm między aliantami a Austro-Węgrami, który wszedł w życie 4 listopada. Zgodnie z jego postanowieniami wojska Austro-Węgier miały ewakuować nie tylko wszystkie terytoria okupowane od sierpnia 1914 roku, ale także Południowy Tyrol, Tarvisio, Dolinę Isonzo, Gorycję, Triest, Istrię, zachodnią Karnię i Dalmację. Wszystkie siły niemieckie miały być wypędzone z Austro-Węgier w ciągu 15 dni lub internowane, a alianci mieli swobodnie korzystać z komunikacji wewnętrznej Austro-Węgier i wejść w posiadanie większości ich okrętów wojennych.
Hrabia Mihály Károlyi, przewodniczący Rady Narodowej w Budapeszcie, został mianowany premierem Węgier przez swojego króla, austriackiego cesarza Karola, 31 października, ale szybko zaczął odłączać swój kraj od Austrii – częściowo w próżnej nadziei uzyskania oddzielnego węgierskiego rozejmu. Karol, ostatni Habsburg panujący w Austro-Węgrzech, zrzekł się prawa do udziału w austriackich sprawach rządowych 11 listopada, a w węgierskich 13 listopada.