Zespół Kallmanna jest rzadkim zaburzeniem genetycznym charakteryzującym się hipogonadyzmem hipogonadotropowym związanym z anosmią lub hiposmią. W przypadku braku anosmii, podobny zespół określany jest jako normosmiczny idiopatyczny hipogonadyzm hipogonadotropowy.
Epidemiologia
Jest to rzadkie zaburzenie, którego częstość występowania szacuje się na 1 na 10 000 mężczyzn i 1 na 50 000 kobiet 1,3. Zarówno klinicznie, jak i genetycznie zespół Kallmanna jest heterogenny i chociaż większość przypadków występuje sporadycznie, opisano wszystkie sposoby dziedziczenia 1,3.
Prezentacja kliniczna
Chociaż pacjenci z zespołem Kallmanna są anemiczni od urodzenia, zwykle nie jest to widoczne ani dla rodziców, ani dla dziecka. Diagnozę stawia się dopiero wtedy, gdy nie dochodzi do dojrzewania płciowego. W tym czasie poziom gonadotropin (FSH i LH) oraz hormonów płciowych (testosteronu i estradiolu) jest niski, podczas gdy poziom innych hormonów przysadki jest prawidłowy 3.
Occasionally the diagnosis is made earlier due to investigation of other associated anomalies, including:
- midline defects (e.g. cleft lip and palate)
- cryptorchidism
- renal agenesis
- sensorineural deafness
- enlarged paranasal sinuses (especially ethmoidal air cells)
- small anterior lobe of the pituitary gland
- septo-optic dysplasia 2
Pathology
Kallmann syndrome is a genetic condition with multiple implicated genes 4. The most common of these is the ANOS1 (formerly KAL1) gene, which is inherited in an X-linked recessive pattern; however, there are other genes that may be inherited in autosomal patterns 4. Uważa się, że mutacja tego genu, a także innych podobnych genów, powoduje brak odpowiedniej migracji komórek wydzielających hormon uwalniający gonadotropinę i neuronów węchowych podczas embriogenezy 4.
Cechy radiograficzne
MRI
MRI jest metodą z wyboru w ocenie braku cebulek węchowych, a najbardziej efektywne są sekwencje koronalne T2. Nerwy węchowe, cebulki i bruzdy są nieobecne (arhinencephaly).
Co ważne, podwzgórze i przysadka są najczęściej morfologicznie normalne. Jednakże, przednia część przysadki może wydawać się mała.
Leczenie i rokowanie
Leczenie ma na celu przede wszystkim przywrócenie normalnego rozwoju pokwitania, a w niektórych przypadkach normalnej płodności. To pierwsze można osiągnąć przez podawanie egzogennych steroidów płciowych, odpowiednich do płci pacjenta. Jeśli pożądana jest płodność, można podawać pulsacyjnie hormon uwalniający gonadotropiny (ze zmiennym powodzeniem) 3.
Historia i etymologia
Po raz pierwszy została zidentyfikowana jako jednostka kliniczna przez Franza Josefa Kallmanna, amerykańskiego psychiatrę urodzonego w Niemczech, w 1944 roku 5, chociaż mogła być po raz pierwszy zgłoszona prawie sto lat wcześniej przez Maestre de San Juan w opisie przypadku z 1856 roku 6.