In het geval je het je afvroeg, ik weet waarom ze vlierbessen heten.
Omdat het zo lang duurt om ze te bereiden dat je vlier bent tegen de tijd dat je klaar bent.
Maar serieus. Deze kleine bessen zijn vervelend, elke stap van de weg. Het is misschien wel het meest vervelende fruit dat ik ooit heb geconserveerd, en het overtreft marmelade met een verbazingwekkende marge.
Dit gezegd hebbende, is het ook een van de lekkerste conserven die ik ooit heb gemaakt, een combinatie van dieppaars vlierbessensap met licht bloemige vlierbloesemsiroop en een scheutje St. Germain vlierbloesemlikeur (want waarom niet?) voor een veelzijdige gelei die allesbehalve doorsnee is.
Volgens verschillende bronnen zijn de rauwe zaden en stengels van de sambucusplant giftig, dus je wilt zo veel mogelijk van de stengels verwijderen. Hoewel ik geen definitief antwoord kon vinden op de vraag HOE giftig ze zijn. Meerdere leden van mijn familie en ik aten allemaal wat rauwe bessen voordat we dit ontdekten, zaden en al, en we zijn er allemaal nog. Dus hoewel ik niet aanraad om een heleboel rauwe bessen te gaan eten, ga je er waarschijnlijk niet dood van een paar. En hoewel gekookte zaden meestal prima zijn, zijn ze klein en erg hard, dus uiteindelijk heb ik besloten om een gelei te maken in plaats van een jam, ondanks het extra werk dat ermee gepaard gaat.
Om vlierbessensap te maken, kook je de ontsteelde bessen tot ze zacht en sappig zijn, en laat je ze vervolgens door een voedselmolen lopen om de zaden en velletjes te verwijderen. Ik vond de voedselmolen hier het meest efficiënt (hoewel ik verwijzingen heb gezien naar apparaten genaamd stoomsapcentrifuges die blijkbaar het beste gereedschap zijn om een grote hoeveelheid sap te maken. Dit is niet hetzelfde als een gewone sapcentrifuge die je gebruikt voor wortels, boerenkool, etc.)
Eenmaal geperst, zeef je de resulterende vloeistof door een fijnmazige zeef om er zeker van te zijn dat er geen verdwaalde vaste deeltjes doorheen zijn gekomen. Je kunt zelfs nog een stap verder gaan en het door een mousseline geleizak zeven als je een superheldere gelei zonder bezinksel wilt.
Om te voorkomen dat je gek wordt, raad ik je aan dit tijdrovende proces in drie dagen op te splitsen:
Dag 1: pluk de bessen en ontpit ze. Was ze goed, doe ze dan in een bakje met wat suiker en citroensap en laat ze een nacht weken.
Dag 2: Maak het sap. Zeef het sap, dek het af en zet het een nacht in de koelkast in een luchtdichte pot.
Dag 3. Maak de gelei, giet in potten en verwerk in een kokendwaterbad.
Vlierbessen groeien in het wild in veel gebieden van de VS, waaronder Tennessee (hoewel ik er zelf nog nooit een ben tegengekomen – als iemand geheime plekjes heeft, deel ze dan!) Alleen de blauwe en zwarte variëteiten zijn eetbaar, en dan nog alleen de rijpe bessen (onrijpe bessen, evenals stengels, bladeren, zaden, enz. zijn allemaal giftig als ze worden geconsumeerd).
These berries in particular came from Truckee, California, where we discovered a large bush bursting with sprays of ripe berries outside my uncle’s rented cabin. Needless to say, I got pretty excited at the sight of them, and managed to convince several family members to help me pick the berries, then enlisted even more to help me de-stem the little buggers. We verpakten ze in plastic bakjes en ik nam ze mee in het vliegtuig (dit is niet de eerste keer dat ik met fruit reis… het begint een patroon te worden). De struik had ook een paar bloemtrossen, die heerlijk zijn als je ze in een geurige siroop trapt, dus die heb ik ook mee naar huis genomen.
Het kostte 5 van ons iets meer dan een uur om 4 pond bessen te ontpitten, en we waren er niet eens zo nauwgezet mee bezig. Er zaten nog veel kleine stukjes steel aan de bessen. Ik dacht dat die er toch wel uit zouden komen als ik ze door de voedselmolen zou halen.
Deze gelei zou je drievoudige vliergelei kunnen noemen, omdat er op drie verschillende manieren vlierbloesem en bessen in verwerkt zijn: de bessen, de bloemen die in een siroop zijn geweekt (recept binnenkort beschikbaar!), en vlierbloesemlikeur (zoals St. Germain). Ik vond het resultaat een unieke en intens smakende gelei, met een diepe bessensmaak en delicate bloemige ondertonen van de siroop.
Dat gezegd hebbende, je kunt ook gewone vlierbessengelei maken zonder de siroop, voeg gewoon wat meer suiker en wat water toe om het volume te compenseren. Ik zou nog steeds aanraden om de vlierbloesemlikeur toe te voegen (die maakt de gelei echt lekker), hoewel je die natuurlijk ook kunt weglaten als je dat wilt.
Vlierbessengelei
Voorbereidingstijd: een eeuwigheid (slechts gedeeltelijk grapje)
Kooktijd: 2 hours
Elderberry jelly is not the quickest jelly to prepare, but the results are worth it: a deep purple jelly with a robust berry flavor and a hint of elderflower essence.
Ingredients:
For Elderberry Juice:
- 1 1/2 pounds pound (heaping 4 cups) fresh or frozen elderberries, picked over and all stems removed
- 1/4 cup granulated sugar
- 1 lemon, juiced (about 2 tablespoons)
For Jelly:
- 1/2 cup granulated sugar
- 2 1/2 teaspoons Pomona’s Universal Pectin
- 3 tablespoons lemon juice
- 2 1/2 teaspoons calcium water*
- 1/2 cup elderflower syrup**
- 2 tablespoons elderflower liqueur (such as St. Germain)
Directions:
- In a bowl, combine elderberries with 1/4 cup granulated sugar and the juice of 1 lemon. Toss until evenly coated. Dek af en zet een nacht in de koelkast om de bessen zacht te laten worden.
- Om het sap te maken, doet u de bessen in een grote, zware pan. Dek af en breng 5 tot 10 minuten aan de kook, waarbij u de bessen met een aardappelstamper fijnstampt tot ze zacht worden en hun sap afgeven.
- Druk de bessen door een keukenmolen. Gooi de vaste deeltjes weg. Zeef het sap door een fijne zeef om eventueel achtergebleven vaste deeltjes te verwijderen. Als u een nog helderdere gelei wilt, zeef het sap dan nog een keer door een mousseline geleizak.
- Maat 2 kopjes van het bereide vruchtensap af. Overgebleven sap kan in de koelkast worden bewaard voor een ander gebruik. Het sap kan van tevoren worden gemaakt en in een luchtdichte container in de koelkast worden bewaard tot u klaar bent om de gelei te maken.
- Vul een grote voorraadpot of conservenpan voor 2/3 met water; plaats een soort rekje op de bodem en zet deze op middelhoog vuur. Was/steriliseer je potten en dompel ze onder in het waterbad terwijl het opwarmt. De pot moet net aan de kook zijn tegen de tijd dat de jam klaar is. Bewaar de potten in heet (niet kokend) water tot ze klaar zijn voor gebruik.
- Klop in een kom de suiker en pectine tot ze gelijkmatig verdeeld zijn.
- Giet 2 kopjes voorbereid sap samen met citroensap en calciumwater in een steelpan. Breng aan de kook, af en toe roeren om broeien te voorkomen.
- Roer de suiker en pectine erdoor tot ze volledig zijn opgelost en het mengsel weer volledig aan de kook is. Voeg vlierbloesemsiroop en likeur toe en breng het mengsel opnieuw aan de kook.
- Haal de pan van het vuur en schep de jam in hete potten, laat een halve centimeter ruimte vrij. Veeg de randen van de potten schoon en schroef de deksels erop. Zet 10 minuten in kokend water en laat op een rooster volledig afkoelen. Controleer de sluiting. Niet afgesloten potten moeten in de koelkast worden bewaard en binnen 3 weken worden gebruikt.
*Calciumpoeder om calciumwater te maken is inbegrepen bij de pectine van het merk Pomona. Als u een ander merk/type pectine gebruikt, volg dan de instructies in de verpakking van uw pectine en let daarbij op het proces en de verhouding fruit/suiker die voor dat type pectine nodig is (verschillende soorten pectine hebben verschillende hoeveelheden suiker nodig om goed te harden).
**Vlierbloesemsiroop kan worden gemaakt door verse of gedroogde vlierbloesems 3 tot 5 dagen te laten trekken in een 1:1 suikersiroop met een scheutje citroensap. Zeef voor gebruik. Als u deze gelei zonder vlierbloesemsiroop wilt maken, verhoogt u gewoon de suiker tot 3/4 kopje en voegt u 1/4 kopje water toe.
Heb je dit recept gemaakt?
Laat ons weten wat je ervan vindt!
Laat hieronder een reactie achter of deel een foto en tag mij op Instagram met de hashtag #loveandoliveoil.
Bonus Printable Labels
What good is a jelly recipe if you don’t have a pretty label to go with it?
I designed these rectangle labels for these 4oz hex jars, but they’d also work on smooth-sided mason jars or lids as well. Each label has space to fill in the made/opened dates as well as batch number and net weight.
The downloadable PDF file contains 30 labels per page.
To use, simply download the printable file by completing the form below. Print your labels onto full-sheet sticker paper (I used this brown Kraft label paper), cut out shapes, and apply directly to the (canned and cooled) jars.