Een dieet dat de mogelijkheid biedt om de symptomen bij drie op de vier mensen met het prikkelbare darmsyndroom (IBS) onder controle te krijgen, is nu binnen handbereik. Onderzoekers van de Australische Monash University passen het low-FODMAP-dieet al enige tijd toe en hebben gemerkt dat het veel mensen met spijsverteringsproblemen kan helpen hun leven weer op te pakken. En met de onlangs uitgebrachte app kunnen mensen met IBS het low-FODMAP-dieet overal mee naar toe nemen.
Wat is een FODMAP?
Hoewel de naam klinkt als de nieuwste GPS-technologie, is FODMAP eigenlijk een acroniem dat is bedacht door een paar Australische onderzoekers: Sue Shepherd, een diëtiste; en Dr. Peter Gibson, een gastro-enteroloog. FODMAP betekent:
Oligosacchariden (Fructanen en Galacto-oligosacchariden)
Disacchariden (Lactose)
Monosacchariden (Fructose)
En
Polyolen (Sorbital en Mannitol)
Eenvoudig gezegd, FODMAPs zijn een groep kleine koolhydraten die voorkomen in gewone, alledaagse voedingsmiddelen zoals: tarwe, appels, uien, melk en zelfs watermeloen, die kunnen bijdragen aan een opgeblazen gevoel, winderigheid, diarree en/of constipatie bij personen die lijden aan het prikkelbare darm syndroom (IBS). De FODMAP-familie omvat: lactose, fructose (alleen wanneer aangetroffen in overschot van glucose), fructanen en galacto-oligosacchariden (ook bekend als GOS), en polyolen.
Het concept van het low-FODMAP dieet is ontwikkeld door onderzoek aan de Monash University. Dr. Jane Muir, hoofd translationele voedingswetenschap, leidde de eerste groep ter wereld die het merendeel van de FODMAP’s in voeding heeft gemeten. “Het doel van het nauwkeurig meten van het FODMAP-gehalte is dat we een dieet kunnen ontwerpen waarvan we daadwerkelijk weten wat we veranderen”, zegt professor Gibson. “In het verleden zijn er veel diëten geweest die werden voorgesteld om IBS-symptomen te helpen, terwijl ons onderzoek bij Monash is gedaan om het bewijs te profileren dat artsen, diëtisten en gezondheidswerkers in staat stelt om de informatie te accepteren en te veranderen hoe ze omgaan met patiënten met IBS.”
Hoe beïnvloeden FODMAP’s IBS-symptomen?
Slecht geabsorbeerde FODMAP’s trekken water in de darm, wat kan bijdragen aan diarree en fermentatie door darmbacteriën, wat winderigheid en een opgeblazen gevoel veroorzaakt.
Individuen met IBS lijken kwetsbaarder te zijn voor de nasleep van slecht verteerde FODMAP’s, misschien omdat de hoeveelheid gas die in hun dikke darm wordt geproduceerd groter is of omdat hun darm overgevoelig is voor de osmotische effecten van FODMAP’s.
Om te beginnen met navigeren door de wereld van FODMAP’s, begin met deze FODMAP-checklist op mijn blog. Het scheidt de waarschuwende voedingsmiddelen – die notoir hoog in FODMAP’s zijn – van de FODMAP-vriendelijke voedingsmiddelen die verwaarloosbare hoeveelheden bevatten. Mensen die beginnen met een laag-FODMAP dieet moeten advies vragen aan een geregistreerde diëtist met ervaring met het dieet om er zeker van te zijn dat het dieet nauwkeurig wordt gevolgd en uitgebalanceerd is qua voedingswaarde. Hoewel boodschappen doen voor een laag-FODMAP dieet in het begin ontmoedigend kan lijken, zal deze gemakkelijk te lezen laag-FODMAP boodschappenlijst helpen het proces te stroomlijnen.
Ja, daar is een app voor!
Het onderzoeksteam van Monash heeft onlangs een nieuwe smartphone-applicatie gelanceerd die nauwkeurige informatie geeft over voedingsmiddelen die IBS-reacties triggeren. De app is een reactie op de toenemende belangstelling voor het FODMAP-gehalte van voedsel. “We hadden een groeiende database en wilden deze informatie beschikbaar maken” zegt Dr. Muir. “Een smartphone-applicatie is een ideale manier om informatie te leveren waar het nodig is-bij IBS-patiënten, gezondheidswerkers en wetenschappers in het veld.”
Op de door Monash ontwikkelde app worden voedingsmiddelen in de applicatie weergegeven met behulp van een stoplichtsysteem (rood=vermijden; groen=eten zonder angst) en op basis van portiegroottes. Een half kopje broccoli kan bijvoorbeeld goed worden verdragen, maar meer dan dat kan symptomen veroorzaken.
De applicatie zal elke 12 maanden worden bijgewerkt. Het is momenteel alleen beschikbaar in Apple’s iTunes Store (met een geplande lancering voor Android-toestellen volgend jaar). Alle opbrengsten van de verkoop van de applicatie gaan naar de afdeling Gastro-enterologie van de Monash University om verder onderzoek te financieren.
