Polariseerbaarheid is een maat voor hoe gemakkelijk een elektronenwolk vervormd wordt door een elektrisch veld.Meestal zal de elektronenwolk toebehoren aan een atoom of molecuul of ion.Het elektrische veld kan bijvoorbeeld veroorzaakt worden door een elektrode of een nabijgelegen kation of anion.
Als een elektronenwolk gemakkelijk vervormbaar is, zeggen we dat de soort waartoe ze behoort polariseerbaar is.
Polariseerbaarheid, die wordt weergegeven door de Griekse letter alfa, α, wordt experimenteel gemeten als de verhouding van het geïnduceerde dipoolmoment p tot het elektrische veld E dat het induceert:
De eenheden van α zijn C m2 V-1.
Grote, negatief geladen ionen, zoals I- en Br-, zijn sterk polariseerbaar.
Kleine ionen met een hoge positieve lading, zoals Mg2+ en Al3+ hebben een lage polariseerbaarheid, maar ze hebben een groot vermogen om polariseerbare soorten, zoals I- en Br-, te polariseren.
In het gewone gebruik verwijst polariseerbaarheid naar de “gemiddelde polariseerbaarheid”, d.w.z, Polariseerbaarheden in verschillende richtingen (b.v. langs de binding in Cl2, “longitudinale polariseerbaarheid” genoemd, en in de richting loodrecht op de binding, “transversale polariseerbaarheid” genoemd) kunnen worden onderscheiden, althans in principe.
De polariseerbaarheid langs de binding die een substituent met de rest van het molecuul verbindt, wordt in bepaalde moderne theoretische benaderingen gezien als een factor die de chemische reactiviteit enz. beïnvloedt, en er is een parametrisering daarvan voorgesteld. Zie INGOLD (1953); TAFT en TOPSOM (1987).
