Joel Kramer, znany nauczyciel jogi z Bolinas w Kalifornii, opisał kiedyś w Yoga Journal aspekt swojego podejścia do jogi, który nazwał „grą na krawędzi”. Idee Kramera wpłynęły na moją praktykę od tamtego czasu. „Granie na krawędzi”, jak ja to rozumiem, oznacza doprowadzenie siebie do granic możliwości i, poprzez subtelną świadomość i wyrafinowane korekty, kontynuowanie praktyki bez cofania się lub przekraczania tej krawędzi.
Aby zilustrować tę koncepcję, rozważmy pierwszy etap Supta Padangusthasany. W tej pozycji, leżysz na plecach z nogami wyciągniętymi prosto na podłodze. Następnie podnosisz prawą nogę i łapiesz prawą stopę, albo chwytając duży palec u nogi prawą ręką, albo trzymając pasek wokół stopy. Trzymając prawą nogę prosto, ciągniemy stopę do tyłu w kierunku głowy. W miarę poruszania nogą, będziemy odczuwać coraz większe rozciąganie w tylnej części nogi. W pewnym momencie, coraz intensywniejsze uczucie rozciągania zacznie przeradzać się w ból. Lilias Folan zwykła określać punkt tuż przed bólem jako miejsce „słodkiego dyskomfortu”. Sztuka gry na krawędzi polega na znalezieniu i pracy w tym dokładnym punkcie przejścia, bez utraty ani słodyczy, ani dyskomfortu.
Niełatwym aspektem praktyki w ten sposób jest to, że te krawędzie nie są wcale statyczne. Są one w ciągłym ruchu. Dlatego umiejętne granie na krawędziach wymaga niezachwianej koncentracji i spokojnej świadomości. To przekształca twoją praktykę w medytację i według mnie jest jedną z podstawowych różnic pomiędzy praktyką asan jogi a „ćwiczeniem”.”
Jednym z możliwych rezultatów grania na krawędziach jest to, że możesz się przekonać, że praktykujesz coraz trudniejsze pozy. Na przykład, być może stałeś się elastyczny w zgięciach do przodu do tego stopnia, że z łatwością możesz oprzeć tułów na prostych nogach w Paschimottanasanie (siedzące zgięcie do przodu). Jeśli chodzi o elastyczność, Paschimottanasana nie przynosi ci już
krawędzi. Aby znaleźć swoją elastyczność, być może będziesz musiał ćwiczyć Kurmasanę (Pozycję Żółwia).
W tym świetle, praktyka bardziej zaawansowanych pozycji nie jest jakąś ego-gratyfikacją gry w pojedynkę lub duchowo materialistycznym podejściem do zdobywania coraz trudniejszych asan. (Niezależnie od naklejek na zderzakach, podejrzewam, że kiedy umrzemy, osoba z największą liczbą póz nie wygra niczego szczególnego). Zamiast tego, jeśli jesteś zaangażowany w granie na krawędzi w swojej praktyce, wykonywanie zaawansowanych pozycji może być po prostu naturalnym i odpowiednim postępem.
Gdy mówisz „zaawansowana pozycja jogi”, jedną z pozycji, która może przyjść na myśl wielu ludziom jest Eka Pada Sirsasana (Pozycja Stopy za Głową, nie mylić z odmianą Headstand, która ma tę samą sanskrycką nazwę). Jest ona trudna dla prawie każdego i jest naprawdę przyciągającą wzrok pozą. Pamiętam, że kiedy po raz pierwszy przeglądałam książkę z pozycjami jogi, tymi, które rzuciły mi się w oczy były Eka Pada Sirsasana i
jej bardziej zaawansowana kuzynka, Joganidrasana (Jogiczna Postawa Snu). Moja reakcja nie była podobna do reakcji pewnej pary, która kilka lat później przypadkiem zauważyła mnie ćwiczącą Eka Pada Sirsasanę na odległej plaży. Nie byłem świadomy ich uwagi, dopóki nie usłyszałem, jak kobieta z niedowierzaniem wykrzyknęła do swojego partnera: „O Boże, Harry! Popatrz na to!”
Jedna uncja przygotowania
Zanim nawet pomyślisz o wykonaniu Eka Pada Sirsasany, powinieneś utrzymywać dobrze zaokrągloną praktykę przez wiele miesięcy. Dotyczy to nawet tych, którzy rozpoczynają jogę z wystarczającą elastycznością do wykonania Eka Pada Sirsasany lub osiągają ją dość szybko. Elastyczność jest oczywiście konieczna, ale siła, stabilność i integracja całego ciała w pozie są równie ważne.
Właściwie często powtarzam moim uczniom, że trudniej jest być elastycznym niż sztywnym. Na twarzach tych sztywnych zazwyczaj pojawia się wyraz mówiący: „Och, jasne”. Wiedzą tylko, że kiedy się rozciągają, jest im naprawdę niewygodnie i nigdzie nie ruszają się tak bardzo jak ich bardziej elastyczni koledzy, którzy z taką łatwością wślizgują się w wiele póz. Ci bardziej elastyczni (i pozornie bardziej szczęśliwi) studenci mają jednak trudne zadanie, próbując znaleźć równowagę w swoich pozach bez ciągłego przepracowywania obszarów, które tak łatwo się poruszają. Super elastyczność, bez równowagi w postaci siły, może spowodować niestabilność w stawach, co z czasem może prowadzić do bólu i kontuzji. Z biegiem lat zauważyłem, że rozluźnieni, bardzo elastyczni uczniowie mają problemy fizyczne częściej i poważniejszej natury niż uczniowie sztywniejsi. Tak więc utrzymanie zrównoważonej praktyki przez dłuższy okres czasu jest cenne nie tylko w budowaniu pozycji do Eka Pada Sirsasana; pozwala również na praktykowanie tej pozycji w bezpieczny sposób.
Mimo wszystkich moich zastrzeżeń dotyczących potrzeby zrównoważenia elastyczności z siłą, wyraźnie potrzebujesz elastyczności w nogach i biodrach, aby wykonać Eka Pada Sirsasana. Dlatego zazwyczaj najlepiej jest ćwiczyć tę pozycję jako zwieńczenie serii skłonów do przodu i ćwiczeń otwierających biodra. Aby uniknąć nadmiernego rozciągnięcia kręgosłupa i nadwyrężenia dolnej części pleców w każdym zgięciu do przodu, ważne jest, aby wydłużyć ścięgna i pochylić się do przodu od stawów biodrowych, a nie zginać się w talii. Eka Pada Sirsasana może nie wydawać się zbytnio wygięciem do przodu, ponieważ nie opuszczasz tułowia do przodu w kierunku nóg. Ale wszystkie zasady zgięcia do przodu mają zastosowanie; po prostu zmieniasz proces zginania do przodu poprzez podniesienie nogi w kierunku (i poza) tułowia zamiast zginania tułowia w dół.
Możesz rozwinąć elastyczność wymaganą do produktywnej pracy w Eka Pada
Sirsasana ćwicząc wszystkie pozy zgięcia do przodu. Szczególnie pomocne są wariacje Supta Padangusthasany (pozycji leżącej z rękami na dużych palcach), zwłaszcza ta, którą B.K.S. Iyengar przedstawia jako drugą wariację w Light on Yoga (Schocken Books, 1995). A biegłość w Kurmasanie jest warunkiem wstępnym.
Nawet jeśli zdałeś sobie sprawę, że siła jest tak samo ważna jak elastyczność dla zrównoważonego ciała, możesz być zaskoczony, że siła jest niezbędna w Eka Pada Sirsasanie. Nacisk, jaki wywiera noga jest potężny i musi być zrównoważony siłą mięśni szyi i pleców. Sirsasana (pozycja na głowie), Sarvangasana (pozycja na ramionach) i ich odmiany są szczególnie pomocne we wzmacnianiu szyi i pleców. Akarna Dhanurasana (Postawa Łucznika) jest również szczególnie dobrym przygotowaniem do Eka Pada Sirsasana, nie tylko dlatego, że zwiększa mobilność w biodrach i nogach, ale również dlatego, że pomaga budować siłę w mięśniach kręgosłupa.
Podniesienie nóg
Aby uniknąć nadwyrężania mięśni pleców i zapewnić wsparcie dla kręgosłupa, może okazać się pomocne rozpoczęcie pracy nad Eka Pada Sirsasana na początku w pozycji leżącej. Połóż się na plecach z ugiętymi kolanami, które spoczywają wygodnie blisko klatki piersiowej. Pozwól, aby lewe kolano pozostało w tej pozycji i chwyć prawą rękę wewnątrz prawego uda. Owiń prawe przedramię za prawą łydkę i złap za zewnętrzny łuk stopy. Następnie sięgnij w poprzek ciała i złap lewą ręką za wewnętrzny łuk prawej stopy. Zgięte lewe kolano powinno znajdować się blisko klatki piersiowej. Przytrzymaj prawą stopę obiema rękami i podnieś ją, aż dolna część nogi znajdzie się prostopadle do podłogi. Utrzymując goleń prostopadle, przyciągnij prawe kolano w dół w kierunku podłogi. Maksymalnie otwieramy biodro, pozostając w pozycji centralnej na plecach, nie przetaczając się w prawą stronę podczas zbliżania prawego kolana do podłogi, a najlepiej na podłogę. Następnie, utrzymując prawe kolano na podłodze (lub poruszając się w tym kierunku), wydłużamy tył prawego uda od tyłu kolana w kierunku pośladka i odsuwamy pośladek i biodro odpowiednio od brzucha i talii. Wykonaj to samo rozciąganie na lewą stronę i powtórz proces po obu stronach jeden lub więcej razy. Powinieneś stosować to samo stopniowe, powtarzające się podejście, kontynuując pracę w kierunku Eka Pada Sirsasana. Jak wszystkie wygięcia do przodu, jest to zasadniczo pozą poddania się. Zamiast zmuszać się do wykonywania niezbędnych czynności i ruchów, bądź cierpliwy i poczekaj, aż wszelkie napotkane krawędzie napięcia lub oporu zmiękną i uwolnią się. Utrzymuj przeponę rozluźnioną, brzuch miękki, a oddech łatwy przez cały czas.
Gdy już masz prawe kolano tak blisko podłogi, jak to możliwe bez przetaczania się w prawo, kontynuuj trzymanie prawej stopy lewą ręką i przesuń prawą rękę na łydkę. Wciśnij dłoń w łydkę i popchnij nogę i stopę w kierunku ramienia na tyle, abyś mógł schować ramię pod nogę. (W tym momencie możesz mieć do czynienia z dowolną liczbą krawędzi: w prawym ścięgnie, biodrze, plecach, ramieniu lub dowolnej ich kombinacji.)
Pozostań z tyłem kolana i uda przy prawym ramieniu przez kilka oddechów. Jeśli intensywność zaczyna przechodzić w ból, zwolnij pozycję i powtórz po drugiej stronie. Jeżeli i kiedy intensywność zacznie się zmniejszać, przejdź do następnego kroku. Ćwicz każdy krok w ten sposób, aby przynieść głęboką świadomość do swoich krawędzi i rozszerzyć je bezpiecznie i skutecznie.
Teraz z lewą ręką nadal w łuku prawej stopy, ponownie naciśnij łydkę prawą ręką i wydłuż łydkę od kolana przez piętę. Przyciągnij stopę do podłogi, stopniowo doprowadzając nogę do prawie prostej pozycji. W tym samym czasie ponownie wydłużamy ścięgno mięśnia udowego od kolana w kierunku pośladka i rolujemy pośladek w kierunku podłogi. Pozostań w centralnej pozycji na plecach. Po zbadaniu ścięgna udowego, podnieś goleń z powrotem do pozycji prostopadłej i zmień chwyt tak, aby prawą ręką przytrzymać zewnętrzną część nogi, a lewą zewnętrzną kostkę. Trzymając prawe ramię schowane pod kolanem i udem, wykonaj rotację zewnętrzną prawego uda i pociągnij prawą kostkę w kierunku czakry ajna („trzecie oko” w pobliżu środka czoła, tuż nad brwiami). Unikaj ciągnięcia strony małego palca stopy w kierunku podłogi. Jeżeli będziesz ciągnął za stopę, a nie za nogę, możesz zgiąć i nadwyrężyć zewnętrzną kostkę. Ruch nogi powinien pochodzić przede wszystkim z biodra. Zachowaj zewnętrzną rotację uda i odsuń prawe biodro od prawej talii, zbliżając stopę jak najbliżej twarzy.
Z pozycji nogi na ramieniu zacznij podnosić stopę w kierunku czakry sahasrara (na szczycie głowy), aż stopa znajdzie się nad głową. Podnieś głowę z podłogi i pociągnij stopę za głowę, aż kostka znajdzie się z tyłu głowy. Podnosząc głowę i poruszając stopą, uważaj, aby nie zaciskać mięśni brzucha. Możliwe jest skurczenie tych mięśni, co może być niezbyt miłym dyskomfortem. Jeśli tak się stanie, połóż się i zrelaksuj przez kilka minut, aż skurcz ustąpi. Gdy kostka znajdzie się za głową, weź kilka oddechów. Rozejrzyj się. Zrób to, co musisz zrobić, aby uszanować swoje krawędzie. Nie wpadaj w panikę. Nie bądź zachłanny. Jeśli możesz iść dalej, zrób to; jeśli nie, powtórz te same czynności po lewej stronie.
Jeśli jesteś gotowy, aby iść dalej, wciśnij głowę z powrotem do kostki, aż kolano nie będzie już naciskać na twoje ramię i, obracając na chwilę klatkę piersiową w lewo, schowaj prawe ramię jeszcze dalej pod nogę. Następnie naciskaj prawym kciukiem na łydkę, tak aby odchyliła się do tyłu, nie dotykając barku i ściągnij nogę w dół, tak aby dolna część nogi tuż nad kostką znalazła się za karkiem. Utrzymuj wewnętrzną kostkę rozciągniętą tak, aby wewnętrzna i zewnętrzna kostka były zrównoważone.
Prawdopodobnie będziesz potrzebował przytrzymać kostkę i dolną nogę rękami przez whileseconds, days, weeksto relieve some of the pressure that the leg exerts on your neck and to keep the leg from slipping from behind your head. Gdy biodra się rozluźnią, ścięgna rozciągną, plecy wydłużą, a szyja wzmocni z czasem, będziesz w stanie wsunąć nogę w łuk szyi. Następnie, jeśli podniesiesz lekko podbródek, będziesz w stanie przytrzymać nogę szyją i puścić ją rękami.
Gdy będziesz w stanie to zrobić, zbierz dłonie razem przed klatką piersiową w pozycji namaste i wyciągnij lewą nogę prosto w górę w kierunku sufitu. Znajdziesz się w pozycji, którą można nazwać Supta Eka Pada Sirsasana (Reclining Foot-behind-the-Head Pose) lub, być może, Urdhva Mukha Eka Pada Sirsasana (Upward-Facing Foot-behind-the-Head Pose).
Dokładne dostrojenie
Jest kilka nieco bardziej subtelnych działań, które mogą pomóc ci dopracować przygotowania i pozwolą ci być bardziej zrównoważonym i otwartym, kiedy spróbujesz ostatecznej pozy. Kiedy prawa noga jest wyciągnięta w górę, aby przenieść stopę za głowę, prawe biodro zazwyczaj idzie z nią w parze. Ten ruch powoduje przekrwienie prawego stawu biodrowego, co ogranicza jego swobodę; powoduje również przykurcz prawej strony kręgosłupa i może obciążać krążki międzykręgowe i/lub stawy krzyżowo-biodrowe. Twój lewy odcinek lędźwiowy kręgosłupa i/lub stawy krzyżowo-biodrowe mogą się nadmiernie rozciągnąć, aby to skompensować, wzmacniając (w potencjalnie problematyczny sposób) naturalną tendencję do braku równowagi, która jest nieodłącznym elementem tej pozy.
Aby przejść do zrównoważenia kręgosłupa z nogą schowaną za szyją, odwiń prawe biodro z prawej strony talii. Twój prawy pośladek przesunie się w kierunku linii środkowej ciała, a Ty powinieneś poczuć, że po prawej stronie talii i kręgosłupa pojawia się więcej długości. Rozciąganie nogi i stawu biodrowego również wzrośnie, podobnie jak ciśnienie na szyi.
Inną rzeczą, która zwykle dzieje się, gdy umieścisz stopę za głową, jest to, że twoja miednica rysuje się w kierunku brzucha, a głowa spada w dół w kierunku klatki piersiowej. W rezultacie przód kręgosłupa uciska się, a mięśnie pleców nadmiernie się rozciągają.
Aby zmniejszyć tę tendencję, najpierw odciągnij prawe biodro od talii, a następnie wciśnij szyję z powrotem do nogi i unieś klatkę piersiową z dala od brzucha, tak jakbyś próbował odchylić się do tyłu na leżaku. Podobnie jak w poprzednim ćwiczeniu, intensywność rozciągania w nodze i biodrze będzie wzrastać, podobnie jak nacisk na szyję. Mięśnie pleców stają się bardziej aktywne, kiedy unosisz klatkę piersiową, co przygotowuje je do pracy w końcowej pozie. Możesz ćwiczyć te czynności trzymając nogę rękami na początku, a potem spróbować bez nich.
Oh, M’God, Harry!
Na wiele sposobów, końcowa pozycja jest bardzo podobna do tej, którą nazwaliśmy Supta Eka Pada Sirsasana, z tym wyjątkiem, że zamiast „supta” (leżenia), siedzisz. To jest jednak znacząca różnica. Teraz twoje plecy nie będą wspierane przez podłogę, a grawitacja nie pomoże ci w ustawieniu nogi w odpowiedniej pozycji. Jeśli jednak wykonałeś poprzednią pracę, będziesz przygotowany na te nowe krawędzie.
Rozpocznij Eka Pada Sirsasana, siedząc w Dandasana (Staff Pose). Wciśnij uda w podłogę i rozciągnij wewnętrzne łydki i kostki od siebie. Zegnij prawe kolano, podnieś prawą stopę z podłogi i złap dłońmi za kostkę i dolną część nogi. Z prawą ręką wewnątrz prawego uda, podnieś prawą stopę do poziomu trzeciego oka . Przenieś prawą rękę na łydkę i podnosząc nogę wyżej, cofnij prawe kolano i unieś kolano i łydkę nad i na swoje ramię. Przytrzymaj dolną część prawej nogi obiema rękami. Podnieś klatkę piersiową do góry z dala od brzucha i weź kilka oddechów.
Teraz przetocz zewnętrzne prawe biodro w kierunku podłogi, wykonaj rotację zewnętrzną prawego uda i podnieś nogę tak, aby prawa stopa znalazła się nad głową. Pochyl się lekko do przodu, schyl głowę i pociągnij kostkę za głowę. Następnie podnieś głowę, dociskając jej tył do kostki, tak aby zmniejszyć ciężar nogi na ramieniu. Z głową i rękami podtrzymującymi nogę, obróć klatkę piersiową lekko w lewo i schowaj prawy bark jeszcze bardziej pod nogę. Wciśnij głowę w kostkę, prawym kciukiem zroluj prawą łydkę z powrotem, tak by nie dotykała barku i pociągnij kostkę za szyję. Podobnie jak w przygotowaniu do leżenia, prawdopodobnie będziesz musiał przytrzymać stopę i nogę rękoma przez jakiś czas, aby nie dopuścić do wyślizgnięcia się nogi zza szyi. Utrzymuj wewnętrzną kostkę wyciągniętą.
Na tyle, na ile możesz, postaraj się unieść klatkę piersiową, trzymając nogę rękami. Nacisk nogi na szyję i plecy może być intensywny. Pojawią się nowe krawędzie, być może w ścięgnie szyjnym lub biodrze, a może w plecach lub karku. Poruszaj się z cierpliwością i świadomością. Nie spiesz się. Utrzymuj brzuch rozluźniony i oddychaj spokojnie.
W końcu, kiedy jesteś w stanie przejść z pozycji bardzo przygarbionej do prawie wyprostowanej, unieś podbródek tak, aby twoja szyja, z pomocą mięśni pleców, była w stanie utrzymać nogę i nie pozwolić jej przelecieć nad głową. Stopniowo zmniejszaj oparcie rąk na nodze, aż będziesz mógł polegać wyłącznie na plecach i szyi. W tym momencie całkowicie puść nogę z rękoma i złącz dłonie przed klatką piersiową w pozycji namaste. Trzymaj lewe udo wciśnięte w podłogę i wydłużaj wewnętrzną część lewej łydki i kostki. Zwiń zewnętrzne prawe biodro w kierunku podłogi i unieś klatkę piersiową, tak jak robiłeś to podczas pracy nad doskonaleniem przygotowania do leżenia.
Na początku prawdopodobnie nie będziesz w stanie utrzymać Eka Pada Sirsasana przez długi czas. Zacznij od 15 sekund, lub cokolwiek jest możliwe, i rozwijaj do jednej minuty. Aby wyjść z tej pozycji, użyj rąk, aby podnieść nogę i kostkę zza szyi. Opuść prawą nogę na podłogę obok lewej, połóż ręce na podłodze przy biodrach i usiądź w Dandasanie. Następnie wykonaj Eka Pada Sirsasana z lewą nogą za głową. Po zakończeniu lewego boku i powrocie do Dandasany, połóż się na plecach z ugiętymi kolanami i stopami płasko na podłodze, wygodnie blisko pośladków. Odpocznij na plecach przez minutę lub dwie, aby rozładować napięcie, które odczuwasz po wykonaniu Eka Pada Sirsasana. Przejście do skrętów, a następnie do wygięć w tył pomoże zmniejszyć napięcie w plecach i pomoże zrównoważyć twoją praktykę.
Koniec (nie!)
Mimo, że dobrze rozegrałeś swoje krawędzie i jesteś w stanie wykonać „zaawansowaną” asanę, nie osiągnąłeś jeszcze końca. Chociaż czasami używamy terminu „końcowa pozycja”, aby opisać kształt danej asany, tak naprawdę nie ma końcowych pozycji. Pojawiają się nowe krawędzie, zarówno w Eka Pada Sirsasanie, jak i w rozszerzaniu możliwości innych asan. Na przykład, kiedy już nabierzesz wprawy w Eka Pada Sirsasanie, możesz pracować nad wieloma wymagającymi pozami, które zawierają zakładanie nogi za szyję.
Co więcej, tak subtelne i trudne jak granie na fizycznej krawędzi podczas praktyki Eka Pada Sirsasany (lub jakiejkolwiek innej asany), jest skomplikowane przez fakt, że mamy wiele różnych krawędzi: fizycznych, psychologicznych, emocjonalnych, intelektualnych, energetycznych i duchowych. Może się wydawać, że grasz na swojej fizycznej krawędzi w swojej praktyce całkiem umiejętnie, a jednak jesteś daleko od podstawy w odniesieniu do odpowiedniej krawędzi energetycznej. Widzę to u niektórych zbyt ambitnych uczniów, którzy ciągle popychają się do wykonywania coraz trudniejszych, wymagających póz i coraz większej ilości ich powtórzeń. Mogą oni osiągać fizyczne ruchy w tych pozach, ale w tym samym czasie podrażniają swoje systemy nerwowe i naruszają ich psychiczną i emocjonalną równowagę.
Mogę zasugerować takiemu uczniowi, aby rozważył wyłączenie swojej fizycznej przewagi na jakiś czas i ponownie skupił swoją uwagę na jakości swojego oddechu i stanie umysłu. To dałoby mu szansę na skonsolidowanie swojej praktyki i znalezienie bardziej subtelnej wewnętrznej krawędzi, zamiast ciągłego forsowania się fizycznie. Zauważam, że uczniowie czasami mocno opierają się takiej sugestii, otwarcie lub pasywnie. Często trudne i naprawdę bardzo pouczające jest uświadomienie sobie, że granie na krawędzi może czasami oznaczać nie wykonywanie zaawansowanych póz. Ta świadomość może mieć transformujący wpływ na twoją praktykę, przesuwając cię od
Akwizycyjnego i być może agresywnego podejścia do bardziej wewnętrznie spostrzegawczej i holistycznej postawy. Możesz stać się bardziej zainteresowany graniem na krawędziach świadomości niż wykonywaniem zaawansowanych póz wowie-zowie. Jak na ironię, zaawansowane pozy mogą wtedy przyjść łatwiej, jak goście, którzy są zaproszeni na obiad, a nie pracownicy, którym nakazuje się obecność.
Każda tradycja duchowa stosuje sztukę grania na krawędziach świadomości; każda ma swoje własne metody i dyscypliny. Niezależnie od tego, jakich technik używasz, doprowadzenie siebie do swoich postrzeganych granic jest sposobem na pogłębienie zrozumienia tego, kim jesteś i jak podchodzisz do świata. A kiedy ocierasz się o swoje ograniczenia i pracujesz nad ich poszerzeniem, możesz wygenerować potężną zmianę w swojej świadomości. Zmienione stany świadomości, które wywołuje granie na krawędzi, mogą wyciągnąć cię z zablokowanych miejsc i otworzyć kreatywne energie, które wcześniej były dla ciebie niedostępne. Mogą też przenieść cię poza krawędzie twojego małego „ja” i doprowadzić cię do kontaktu z nieograniczonym, bezkrawędziowym „Poza”.
Długoletni uczeń B.K.S. Iyengara i certyfikowany starszy nauczyciel Iyengara, John Schumacher kieruje Centrum Jogi Unity Woods w aglomeracji Waszyngtonu.